Οι ποικιλίες του Κόσμου - μέρος 2ο - Ενημέρωση της Περ. Πελοποννήσου

Γιώργος Νικολακόπουλος — Του **Γιώργου Νικολακόπουλου***

Μετά την βόλτα μας στην Σκωτία και στον κόσμο του βασιλιά των αποσταγμάτων το ουίσκι ήρθε η ώρα να επιστρέψουμε στο κρασί. Είχαμε ξεκινήσει λοιπόν να συζητάμε για τις λεγόμενες διεθνείς ποικιλίες, οι οποίες ξεκινώντας από τον Παλαιό Κόσμο, ευδοκιμούν πλέον σε όλες τις οινοπαραγωγικές χώρες. Περιγράψαμε το αρωματικό Sauvignon Blanc και το πολυδύναμο και εύπλαστο Chardonnay, δύο ποικιλίες που έχουν κατακτήσει τον κόσμο. Η επόμενη ποικιλία που θα ασχοληθούμε είναι ίσως η πιο ιδιαίτερη λευκή ποικιλία που συγκαταλέγεται στις διεθνείς και δεν είναι άλλη από την ποικιλία: RIESLING

Το Riesling κατάγεται από την Γερμανία και πιο συγκεκριμένα από την περιοχή του ποταμού Ρήνου. Υπάρχουν αναφορές στην ποικιλία από το 1435 και από ότι φαίνεται η αξία του είχε αναγνωριστεί από τότε γιατί ήταν κρασί των Γερμανών ευγενών της εποχής. Σήμερα θεωρείται μια από τις καλύτερες, αν όχι η καλύτερη ποικιλία παραγωγής λευκών οίνων. Σίγουρα είναι η αγαπημένη ποικιλία των Sommelier και γενικότερα των ειδικών του κρασιού. Το Riesling είναι ένα σταφύλι που αντανακλά το Terrior της περιοχής που παράγεται, αλλά αγαπά τα πιο ψυχρά κλίματα και δεν μας δίνει ενδιαφέροντα κρασιά στα πιο ζεστά. Αυτός είναι και ο λόγος που θα βρούμε λίγα παραδείγματα στους έλληνες παραγωγούς, τα οποία δεν αντανακλούν την τυπικότητα της ποικιλίας.

Αντίθετα σε ψυχρότερες χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Γαλλία, στην περιοχή της Αλσατίας είναι από τις σημαντικότερες ποικιλίες. Είναι μία μέτρια προς όψιμη ποικιλία αλλά χρειάζεται μακρά και ψυχρή περίοδο ωρίμανσης ώστε να ξεδιπλώσει τις αρετές της. Το κυριότερο χαρακτηριστικό της είναι η υψηλή οξύτητα που μαζί με τα πλούσια αρώματα της την καθιστούν ικανή να παλαιώσει χρόνια ή και δεκαετίες χωρίς να χάσει την φρεσκάδα της. Ένα ακόμη χαρακτηριστικό της ποικιλίας είναι η μεταλλικότητα που αναπτύσσει, ειδικά όταν παλαιώνει και εκφράζεται με την μορφή petrol αρωμάτων όπως βενζίνη και γκάζι που παρόλο που φαίνεται παράξενο, προσδίδει πολυπλοκότητα και γοητεία στα κρασιά αυτά. Οι τρείς χώρες που προαναφέραμε είναι οι πιο σημαντικές όσον αφορά το Riesling χωρίς όμως να είναι και οι μοναδικές στις οποίες καλλιεργείται. Η γενέτειρα του η Γερμανία ίσως είναι η πιο σημαντική και αυτή με τα καλύτερα αποτελέσματα. Εκεί καλλιεργείται στις περιοχές Rheingau, Mosel, Nahe, Rheinhessen και Pfalz με κάποιες διαφορές από περιοχή σε περιοχή, αλλά διατηρώντας ένα γενικό στυλ που εκφράζεται με λίγο αυστηρό χαρακτήρα, με αρώματα εσπεριδοειδών, λευκών πυρηνόκαρπων, λουλουδιών και μία ορυκτότητα.
Όταν το κρασί παλαιώνει οι παραπάνω γεύσεις πλαισιώνονται από αρώματα μελιού, κερήθρας, αποξηραμένων φρούτων, αποξηραμένων λουλουδιών και το χαρακτηριστικό petrol άρωμα γίνεται εντονότερο. Το αλκοόλ, εκτός λίγων εξαιρέσεων σε κρασιά από μοναδικούς αμπελώνες, είναι μέτριο προς χαμηλό ενώ η οξύτητα κοφτερή σαν ξυράφι. Οι περισσότεροι αμπελώνες στις περιοχές αυτές βρίσκονται σε απότομες πλαγιές ώστε να γίνεται καλή αποστράγγιση, αλλά σημαντικότερο, να υπάρχει καλύτερη έκθεση στον ήλιο.
Εδώ έχουμε το φαινόμενο δύο διπλανοί αμπελώνες να έχουν μεγάλη διαφορά ποιότητος, παρόλο της μικρής τους απόστασης, μόνο και μόνο από την διαφορετική έκθεση τους στις ακτίνες του ήλιου. Στη κατηγοριοποίηση των κρασιών από Riesling στη Γερμανική νομοθεσία λαμβάνεται υπόψη το επίπεδο ωριμότητας και η γλυκύτητα τους. Έτσι έχουμε τις κατηγορίες Kabinett και Spatlese, τα πρώτα να είναι πιο φινετσάτα με χαμηλό αλκοόλ, ενώ τα δεύτερα να είναι πιο ώριμα, πιο συμπυκνωμένα με περισσότερο σώμα και αλκοόλ, και τα δύο είναι από ξηρά έως ημίγλυκα.
Τα Auslese να είναι επίσης πιο ώριμα αλλά κυμαίνονται από ξηρά έως και γλυκά κρασιά. Τέλος τα Beerenauslese και τα Trockenbeerenauslese που παράγονται από υπερώριμα σταφύλια με την επιρροή της ευγενής σήψης και το Eiswein που παράγεται από παγωμένα σταφύλια είναι όλα γλυκά κρασιά. Υπάρχει επίσης μία κατηγοριοποίηση για τα ξηρά κρασιά από Riesling στα πρότυπα της Βουργουνδίας.

Έτσι διακεκριμένοι αμπελώνες που παράγουν διαχρονικά πολύ αξιόλογα κρασιά χαρακτηρίζονται ως Grosse Lage και είναι αντίστοιχα των Grand Crus της Βουργουνδίας. Στην χαμηλότερη κατηγορία ακολουθούν τα Erste Lage αντίστοιχα των Premier Cru, αμέσως μετά τα Ortswein που αντιστοιχούν με τα Village και τέλος τα Gutswein κρασιά στα οποία για την παραγωγή τους μπορούν να συμμετέχουν σταφύλια από όλες τις περιοχές, καταναλώνονται φρέσκα και σε πιο χαμηλές τιμές. Μία ακόμη ένδειξη καλής ποιότητας είναι ένας αετός που κρατά ένα τσαμπί σταφύλι στο λαιμό του μπουκαλιού. Το σύμβολο αυτό σημαίνει ότι ο παραγωγός ανήκει στο VDP ένα σύνδεσμο που αποτελείται από τους περίπου 200 καλύτερους Γερμανούς παραγωγούς. Αυτός είναι υπεύθυνος για την κατηγοριοποίηση των ξηρών κρασιών και μάλιστα αυτά που προέρχονται από Grosse Lage αμπελώνες φέρουν στη φιάλη ένα ανάγλυφο GG δηλώνοντας της άριστη ποιότητα τους.

Η επόμενη πολύ σημαντική περιοχή για το Riesling είναι η Αλσατία η οποία βρίσκεται στα σύνορα Γαλλίας Γερμανίας έχοντας δυτικά της τα Βόσγια Όρη και ανατολικά την πεδιάδα του Ρήνου. Εδώ το Riesling είναι μία από τις ευγενείς ποικιλίες και παράγει κρασιά με λίγο πιο ώριμο και έντονο φρούτο από αυτά της Γερμανίας, υψηλή οξύτητα και petrol χαρακτήρα ειδικά όταν παλαιώνουν. Στην Αυστρία τώρα είναι η πιο σημαντική ποικιλία μαζί με την γηγενή Gruner Veltliner με σημαντικότερες περιοχές το Wachau, το Kremstal και το Kamptal. Το στυλ είναι αρκετά κοντά σε αυτό της Γερμανίας. Στην Ευρώπη καλλιεργείται ακόμη στις Κροατία, Βόρεια Ιταλία, Ελβετία, Ρουμανία.

Στο Νέο Κόσμο το Riesling βρίσκει τις καλύτερες εκφράσεις του στην Αυστραλία (Eden Valley και Clare Valley), την Νέα Ζηλανδία (Marlborough και Waipara), ΗΠΑ (Washington) και Καναδά που μαζί με την γηγενή Vidal χρησιμοποιείται για παραγωγή Icewine.

Κλείνοντας θα ήθελα να γράψω λίγα λόγια για μία άλλη λεύκη ποικιλία σταφυλιών που ευδοκιμεί στη Γαλλία και δεν συγκαταλέγεται στις επτά «ευγενείς» αλλά είναι μία από τις αγαπημένες μου το Viogner. Βρίσκει την καλύτερη έκφραση του στο Condrieu του Βόρειου Ροδανού. Δίνει κρασιά στρογγυλά με μέτρια οξύτητα, γεμάτο σώμα, υψηλό αλκοόλ, αρώματα λουλουδιών, ροδάκινου και βερίκοκου που περιβάλλονται από ένα βουτυρένιο πέπλο.
Κάποιες περιπτώσεις ωριμάζουν σε δρύινο βαρέλι ώστε να έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα παλαίωσης. Είναι μία ποικιλία δύσκολη στη καλλιέργεια και ίσως γι αυτό δεν έχει εξαπλωθεί τόσο όσο το Chardonnay και άλλες διεθνείς ποικιλίες. Είναι ενδιαφέρον ότι στη περιοχή Cote Rotie το Viogner χρησιμοποιείται σε μικρό ποσοστό μαζί με το ερυθρό Syrah δίνοντας καταπληκτικά αποτελέσματα. Στην χώρα μας καλλιεργείται από μερικούς παραγωγούς με πολύ καλά ως και άριστα αποτελέσματα.
Μερικοί από αυτούς είναι ο Παλυβός, ο Γεροβασιλείου, το Κτήμα Μερκούρη, το Οινογένεσις που το κάνει χαρμάνι με Μαλαγουζιά και τέλος το Κτήμα Σκούρα με δύο ετικέτες το Cuvee Larsinos (υπάρχει στη λίστα μας) και το Viogner Eclectique με το δεύτερο να κερδίζει εξαιρετικές κριτικές από τον Master Sommelier(MS) Ronan Sayburn που το συγκρίνει με τα Γαλλικά Condrieu AOC άρα το συγκαταλέγει στα καλύτερα Viogner του κόσμου.

Τελειώσαμε λοιπόν με τις διεθνείς λευκές ποικιλίες, έτσι στο επόμενο άρθρο θα περάσουμε στις ερυθρές. Ελπίζω να ανυπομονείτε όπως εγώ.

Σας Ευχαριστώ.

*WSET LΕVΕL3