Μετά την τραγωδία στο σιδηροδρομικό ατύχημα, έρχεται η απλή ερώτηση. Έχετε μόνο ΜΙΑ γραμμή να συντηρήσετε και εκεί δε μπορείτε; Δηλαδή αν ήμασταν όντως μια σοβαρή Ευρωπαϊκή χώρα και είχαμε το πυκνό δίκτυο που μετακινεί εκατομμύρια ανθρώπους κάθε ώρα όλο το 24ωρο, τι θα κάνατε;
Η εθνική αποτυχία του σιδηροδρόμου δεν είναι τυχαία. Εδώ και αρκετό καιρό ακούγονται πολλά για το χάλι των σιδηροδρόμων, οι οποίοι παρά τις μεγάλες χρηματοδοτήσεις υποδομών που έλαβαν, υπάρχει μεγάλη αναντιστοιχία ανθρώπινου δυναμικού. Ο παλιός ενιαίος ΟΣΕ είχε 12.500 προσωπικό στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Τώρα το άθροισμα προσωπικού ΟΣΕ και ΤΡΑΙΝΟΣΕ, των εταιρειών που διαδέχθηκαν τις δραστηριότητες που είχε ο τότε ενιαίος ΟΣΕ, είναι περίπου 2.000 άτομα. Οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες έχουν υπερδιπλάσιο προσωπικό ανά χιλιόμετρο δικτύου από την Ελλάδα (που για να μειώσει την κακοδιαχείριση έχασε και προσωπικό πρώτης γραμμής). Ακόμα και με αυτή τη μείωση, όπως καταγγέλλουν και οι μηχανοδηγοί, γίνονται όλα χειροκίνητα και οι πληροφορίες δίνονται από σταθμάρχη σε σταθμάρχη μέσω ασυρμάτου και τα ηλεκτρονικά συστήματα διαχείρισης δε λειτουργούν.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι σιδηροδρομικές εταιρείες στις περισσότερες χώρες που λειτουργούν έχουν και κάποια κρατική συμμετοχή δεδομένης της επιδότησης που λαμβάνουν για να μπορεί να μην είναι ζημιογόνο το δίκτυο. Εδώ πετύχαμε μια λάθος ιδιωτικοποίηση που τελικά από τα υπερσύγχρονα τραίνα λάβαμε τα τραίνα παλαιότερης γενιάς (έως και ημιπαροπλισμένα) – και σειρά άλλων προβλημάτων. Καλό θα ήταν να καταλάβουμε επιτέλους σαν κράτος ότι για να βγάλεις κερδοφόρα μια εταιρεία κρατώντας το επίπεδο υπηρεσιών χαμηλό, δεν κερδίζει ούτε ο πελάτης ούτε η κοινωνία.
Μετά τη μεγάλη ντροπή και θλίψη που νιώθω και εγώ προσωπικά για αυτή τη χώρα, όντας τόσα χρόνια στην Ολλανδία που το τρένο είναι μέρος της καθημερινότητάς μου, με τα δικά της προβλήματα, θα ήταν καλό να συνετιστούμε και να ξανασκεφτούμε αν όντως θέλουμε να γίνουμε μια σύγχρονη Ευρωπαϊκή χώρα ή να παραμένουμε χαρούμενοι με καθρεφτάκια ιθαγενών. Η ανάπτυξη σιδηροδρομικών μεταφορών είναι ένα δείγμα πραγματικής προόδου μιας χώρας, γιατί μειώνει και το κόστος καταναλωτών και κάνει τη ζωή μας σε αυτόν τον πλανήτη καθαρότερη. Εμείς μάλλον δεν το θέλουμε…
Οικονόμου Βλάσης – Institute for European Energy and Climate Policy
