Στις 14 Απριλίου 2023 έπεσε η αυλαία του έργου «Μισάνθρωπος» του Μολιέρου ανεβασμένου από την ερασιτεχνική Θεατρική Ομάδα Τρίπολης στο Μαλλιαροπούλειο. Οι ταλαντούχοι ηθοποιοί με το επαγγελματικό παίξιμο έχουν πλέον επιστρέψει στην καθημερινότητά τους, αφήνοντας ίσως πίσω τους τον πικρό αποχαιρετισμό με τον αγαπημένο τους ρόλο…
Μετά από επίπονες πρόβες διάρκειας επτά ολόκληρων μηνών, η εφευρετική μουσική επένδυση ως ταξίδι στο χρόνο, ο γεμάτος μυστήριο φωτισμός, τα κοστούμια με αχνές πινελιές γαλλικής φινέτσας, τα αφαιρετικά σκηνικά, οι άψογες ερμηνείες, οι χορευτικές αντιδράσεις του Χορού και η πρωτότυπη σκηνοθεσία πάνω σε ιδιαίτερα δύσκολο έμμετρο λόγο ενώθηκαν αρμονικά ώστε να συνεπάρουν το κοινό σε μια διεισδυτική ματιά του ανθρώπινου ψυχισμού που διαχρονικά έχει τις ίδιες αδυναμίες.
Ολοκληρώνοντας την παρουσίαση του έργου ας παρακολουθήσουμε το σκεπτικό του σκηνοθέτη Κώστα Σκιντζή ο οποίος άνοιξε με απόλυτη επιτυχία ένα παράθυρο διαλόγου με το κλασσικό θεατρικό αριστούργημα.
Σταυρούλα Γιαννουλοπούλου: Κύριε Σκιντζή, σε ποιο βαθμό επηρεαστήκατε εσείς ο ίδιος ερμηνεύοντας έναν ακραίο χαρακτήρα που καυτηριάζει την υποκρισία και τις ανθρώπινες αδυναμίες ώστε τελικά να αποσύρεται από τα εγκόσμια;
Κώστας Σκιντζής: Ο χαρακτήρας του Αλσέστ, είναι ένας ιδιαιτέρως δύσκολος ρόλος. Στην πρώτη ανάγνωση είναι ένας άτεγκτος, ηθικός και τίμιος άνθρωπος που δεν αντέχει τη διπροσωπία των ανθρώπων και δεν διστάζει να της επιτεθεί κατά μέτωπο. Ωστόσο, παρά τις αυστηρές του αρχές θυσιάζει την ουσία της προσωπικότητάς του χάρη στον έρωτα μιας γυναίκας που συγκεντρώνει όλα όσα απεχθάνεται στο ανθρώπινο είδος. Προσαρμόζει τα «πιστεύω» του και ανέχεται τα ελαττώματά της αποδίδοντάς τα στην κολακεία του περίγυρού της.
Αυτή ακριβώς η στάση του Αλσέστ τον καθιστά ελεγχόμενο ως προς την καθαρότητα και την ειλικρίνεια της προσωπικότητάς του και τον «κατεβάζει» από κάθε πιθανό βάθρο ηρωοποίησής του. Είναι ένας ακόμη άνθρωπος με αδυναμίες στις οποίες παραδίδεται εύκολα και πλήρως. Και ίσως τελικά αυτό να είναι και το πιο ακραίο στοιχείο του χαρακτήρα του και όχι η σκληρή ηθικολογία του.
Αν ο ηθοποιός προσπαθώντας να προσεγγίσει και να ερμηνεύσει έναν τέτοιο θεατρικό χαρακτήρα επιτύχει να εισέλθει στον ψυχισμό του δεν είναι δυνατόν να μην επηρεαστεί. Πολλώ δε μάλλον όταν έχει και τόσο μεγάλη διάρκεια η σκηνική του παρουσία. Ωστόσο, όσον αφορά εμένα, νομίζω πως περισσότερο βρήκα τον δικό μου εαυτό στον Αλσέστ παρά εκείνος επηρέασε εμένα. Κι αυτό είναι μάλλον πιο ανησυχητικό!
Σταυρούλα Γιαννουλοπούλου: Το έργο αυτό είχε παρουσιαστεί από το 1666 πολλές φορές στην παγκόσμια θεατρική και τηλεοπτική σκηνή. Ποιες καινοτομίες εισήχθησαν από εσάς, με ποιο σκοπό;
Κώστας Σκιντζής: Ένας από τους βασικούς λόγους της επιλογής του «Μισάνθρωπου» είναι το ότι αν και επιγράφεται ως κωμωδία έχει πολλά στοιχεία τραγικότητας εντός του. Γι’ αυτό δικαιολογημένα χαρακτηρίζεται ως η πιο σοβαρή κωμωδία του Μολιέρου. Αυτή η ιδιαιτερότητα το καθιστά αυτομάτως και περισσότερο ενδιαφέρον σκηνοθετικά. Αρχικός στόχος της προσέγγισής μας ήταν να τονίσουμε τη διαχρονικότητα των νοημάτων του έργου μέσα από μια σύγχρονη αισθητική ματιά αλλά να διατηρήσουμε παράλληλα το κείμενο σχεδόν αυτούσιο τόσο στην έκτασή του όσο και ως προς τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της γραφής του. Έτσι, ενώ στον λόγο ακούμε κανονικά να αναφέρονται λέξεις όπως «βασιλιάς», «αυλή», «μαρκήσιοι», «παλάτι» κ.λπ. που παραπέμπουν στον 17ο αιώνα που γράφτηκε το έργο, ως προς τα εξωτερικά του στοιχεία (σκηνικά, κοστούμια, μουσική, φωτισμοί κ.λπ.) το έργο δεν έχει καμία σχέση με την εποχή του. Τοποθετείται στη σύγχρονη εποχή δίχως σαφήνεια ως προς τον χρόνο.
Παράλληλα, τόσο η έναρξη όσο και το φινάλε του έργου αποτελούν δικές μας προσθήκες. Ιδιαίτερα το φινάλε είναι μια σύνθεση προσωπικών σκέψεων των μελών του θιάσου πάνω στα βαθύτερα νοήματα του έργου. Οι σκέψεις αυτές συνδυάστηκαν μεταξύ τους και μετατράπηκαν σε στίχους σχηματίζοντας τον τελικό μονόλογο της παράστασης
Τέλος, η ριζικότερη σκηνοθετική παρέμβασή μας είναι η προσθήκη του Χορού στην παράσταση, κάτι που δεν προβλεπόταν από τον Μολιέρο. Ο πενταμελής Χορός στο δικό μας ανέβασμα λειτουργεί ως ο τρίτος πρωταγωνιστής του έργου. Με την παρουσία του σχολιάζει τα τεκταινόμενα, προσεταιρίζεται κάθε φορά κι έναν άλλο χαρακτήρα, αντικατοπτρίζει τη στάση της κοινωνίας απέναντι στα όσα συμβαίνουν και αποτελεί και το δικό μας σχόλιο ως θιάσου για την ίδια την κοινωνία. Ο Χορός εξαρχής αποτέλεσε για εμάς ένα μεγάλο σκηνοθετικό ρίσκο, ωστόσο το τελικό αποτέλεσμα θεωρώ ότι δικαιώνει την επιλογή μας.
Ακολουθήστε την Ενημέρωση Πελοποννήσου στο Facebook και στο Google News
Ειδήσεις από: Ναύπλιο – Άργος – Ερμιονίδα – Τρίπολη –Κορινθία – Αθλητικά – Άρθρα – Αποκλειστικές Έρευνες και Συνεντεύξεις.