Η Θεατρική Ομάδα Τρίπολης ξεπήδησε πριν 39 χρόνια από τη μαθητική θεατρική ομάδα του 1ου Λυκείου Τρίπολης υπό την αστείρευτη έμπνευση και την αέναη καθοδήγηση της φιλολόγου και συγγραφέως Γεωργίας Δάλκου. Από τότε σαν διάττοντας αστέρας φωτίζει το πολιτιστικό στερέωμα της πόλης σκορπίζοντας σπίθες αγάπης για το θέατρο, τον πολιτισμό και τον άνθρωπο. Με πολλές περγαμηνές στο ενεργητικό της επανέρχεται με το ανατρεπτικό έργο – φάρο του Μολιέρου «Ο Μισάνθρωπος». Η αυλαία άνοιξε 6 – 14 Μαΐου στο εμβληματικό «Μαλλιαροπούλειο» υπό τη σκέπη μιας νεότερης προέδρου, της αξιόλογης φιλολόγου Αντωνίας Μπαντούνα. Βασικοί συντελεστές μάς μεταγγίζουν την εμπειρία τους.
Στ. Γιαννουλοπούλου: Κυρία Μπαντούνα, η λέξη «μισάνθρωπος» προέρχεται από τις αρχαίες λέξεις «μισείν» + «άνθρωπος». Ποια χαρακτηριστικά έχει ο «Μισάνθρωπος» στη δική σας θεατρική παράσταση;
Αντ. Μπαντούνα: Ο χαρακτηρισμός «μισάνθρωπος» δίνεται στον πρωταγωνιστή Αλσέστ, στην πρώτη κιόλας σκηνή του έργου, από τον φίλο του Φιλέντ. Ο Φιλέντ του επισημαίνει την αντικοινωνικότητά του, επικρίνοντας την εμμονή του να κάνει σκληρή κριτική στους άλλους για τη συμπεριφορά τους. Ο Αλσέστ, λοιπόν, είναι ένας άνθρωπος που πρεσβεύει την απόλυτη ειλικρίνεια και στηλιτεύει την υποκριτική συμπεριφορά των άλλων με την πρώτη ευκαιρία. Αλλά είναι ερωτευμένος με μια γυναίκα με όλα τα χαρακτηριστικά που εκείνος απορρίπτει: την κοσμικότητα, την υποκρισία, την ελαφρότητα. Δεν είναι, επομένως, συνεπής στην αυστηρότητά του λόγω του έρωτα, του τρωτού του σημείου. Ίσως, όμως, ο έρωτας είναι και αυτό που τον κάνει περισσότερο ανθρώπινο και λιγότερο «μισάνθρωπο». Τελικά, η μη ανταπόκριση της αγαπημένης του στην πρότασή του να ζήσουν μαζί μακριά από την κοσμικότητα και την ψευτιά του αστικού κέντρου τον οδηγεί στην απομόνωση και την απάρνηση αυτού του κόσμου, που ούτως ή άλλως απορρίπτει. Παραμένει άκαμπτος και απροσάρμοστος στα κοινωνικά «πρέπει» μέχρι το τέλος.
► Επιλέγοντας αυτό το διάσημο γαλλικό έργο του 17ου αιώνα βρήκατε κοινά σημεία της ανηθικότητας και της ανομίας της κοινωνίας εκείνης της εποχής με τη σημερινή;
Αντ. Μπαντούνα: «Ο Μισάνθρωπος» του Μολιέρου είναι ένα έργο τόσο διαχρονικό όσο η ανθρώπινη υποκρισία. Οι καταστάσεις που προβάλλει ο συγγραφέας και που επικρίνει εντονότατα ο πρωταγωνιστής παρατηρούνται καθημερινά γύρω μας. Ψεύτικες φιλοφρονήσεις, κολακεία που αποσκοπεί στο συμφέρον, ιδιοτέλεια και επιφανειακές σχέσεις είναι συνήθη φαινόμενα στην εποχή μας. Ίσως, πολύ περισσότερο σήμερα απ’ ότι στην εποχή του Μολιέρου, καθώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όχι μόνο δεν έχουν βελτιώσει την κοινωνικότητά μας, αλλά μας έχουν κάνει επιφανειακά κοινωνικούς, κλεισμένους στον εαυτό μας, τον οποίο προσπαθούμε να «φτιασιδώσουμε» ποικιλοτρόπως προκειμένου να τον προβάλουμε όπως τον θέλει η σύγχρονη νοοτροπία και αισθητική, χρησιμοποιώντας διάφορα «φίλτρα» που δεν μας αφήνουν να είμαστε αυθεντικοί.
► Η Θεατρική Ομάδα Τρίπολης έχει προσελκύσει στο έργο αυτό μέλη όλων των ηλικιών. Πώς εξηγείτε αυτή την αγάπη της πόλης για το θέατρο;
Αντ. Μπαντούνα: Η Θεατρική Ομάδα Τρίπολης είναι πάντα ανοιχτή σε όποιον αγαπά το θέατρο. Σε αυτή την παραγωγή, πράγματι, αρκετοί νέοι άνθρωποι προστέθηκαν στο δυναμικό μας είτε εμφανιζόμενοι στη σκηνή είτε «στήνοντας» την παράσταση και υποστηρίζοντάς την από τα παρασκήνια. Οι νεότεροι μπόρεσαν να συνεργαστούν αρμονικά και να διδαχθούν από τους παλιότερους ή να συμβάλουν στη δημιουργικότητα των παλιών με τη νεανική τους δροσιά. Ταυτόχρονα, και το κοινό της παράστασης χαρακτηρίζεται από ποικιλία ηλικιακή, επιβεβαιώνοντας τη θέση σας περί αγάπης της πόλης μας για το θέατρο.
Την αγάπη αυτή θα μπορούσα να την αποδώσω αρχικά στην παράδοση της πόλης με ένα πολύ «δραστήριο» Μαλλιαροπούλειο θέατρο ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα, με πολύ αξιόλογες παραστάσεις εποχής και θεατρικά σχήματα με σπουδαίους ηθοποιούς οι οποίοι ταξίδευαν από την Αθήνα για να παρουσιάσουν τα έργα τους στο κοινό της Τρίπολης. Επιπλέον, πιστεύω πως μία θεατρική παράσταση αποτελεί για την πόλη μας μια εναλλακτική μορφή ψυχαγωγίας, που όταν προσφέρεται στους συμπολίτες μας την αγκαλιάζουν, δεδομένου ότι σε μια επαρχιακή πόλη οι διέξοδοι σε θεάματα είναι περιορισμένες.
► Κυρία Ρουσάλη, ερμηνεύοντας τον ρόλο της Σελιμένης, της νεαρής χήρας, ποια στοιχεία της απελευθερωμένης ηρωίδας σάς ενέπνευσαν ώστε να παίξετε το ρόλο με πάθος;
Μεταξία Ρουσάλη: Η Σελιμένη είναι ένας χαρακτήρας που με προβλημάτισε αρκετά μέχρι να τον ανακαλύψω. Στο πρόγραμμα αναφέρω ότι η γυναίκα αυτή ισορροπεί ανάμεσα στην υψηλή αυτοπεποίθηση και την χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτό είναι ίσως το πιο βασικό στοιχείο που με βοήθησε να χτίσω σταδιακά την εικόνα της!
Η γνωριμία μου με την Σελιμένη του κειμένου με έκανε διαρκώς να αλλάζω γνώμη για εκείνη. Έβλεπα μια δυναμική, ανεξάρτητη γυναίκα και στην επόμενη σελίδα μια γυναίκα αδίστακτη, έτοιμη να εκμεταλλευτεί κάθε συναίσθημα, κάθε αδυναμία, ώστε να γίνει αρεστή. Κατά κύριο λόγο, η Σελιμένη χρησιμοποιώντας την διπλωματία της ελίσσεται σε δύσκολες στιγμές, ξεφεύγει από κριτικές και καταφέρνει να τις γυρνά υπέρ της! Κατέληξα λοιπόν ότι πρέπει να την παρουσιάσω με όλα αυτά τα χαρακτηριστικά μαζί, δίνοντας την ευκαιρία στον θεατή να κρίνει αν είναι όντως θύμα μιας εποχής διεφθαρμένης, θύμα κάθε κόλακα όπως ακριβώς μοιάζει και στα μάτια του Αλσέστ, ή αν είναι μια γυναίκα που θέλει να είναι το κέντρο της ζωής όλων, πληρώνοντας κάθε τίμημα με απόλυτη ψυχραιμία και χωρίς καν να την επηρεάζει ψυχικά!
► Κύριε Αγγελάκο, όπως βιώσατε τον ρόλο σας, αρκεί η λογική και η συγκαταβατικότητα του Φιλέντ για την αλλαγή των κοινωνιών προς το καλύτερο;
Γιάννης Αγγελάκος: Μέσα στην κοινωνία της διπροσωπίας και της κολακείας, ο Φιλέντ του «Μισάνθρωπου» συμβολίζει τη φωνή της λογικής. Γιατί, αν και κατηγορείται από τον φίλο του ότι συναναστρέφεται τους φιλόφρονες και τους κόλακες που απεχθάνεται και υιοθετεί πολλές από τις πτυχές της συμπεριφοράς τους, αυτό το πράττει συνειδητά χωρίς να είναι σύμφωνος. Τα κίνητρά του είναι η αξία της κοινωνικής συναναστροφής, λόγοι ευγένειας και τελικά εύρυθμης κοινωνικής συμβίωσης. Παράλληλα όμως, αναγνωρίζει τον παραλογισμό, την αδικία και το δόλο που επικρατούν και επιθυμεί να αλλάξουν προς το καλύτερο. Αν αυτή η συμπεριφορά, η συγκαταβατική όπως την χαρακτηρίσατε, αρκεί για την αλλαγή των κοινωνιών προς το καλύτερο είναι ένα δύσκολο ερώτημα γιατί η απάντηση διαφοροποιείται από το πώς εννοούμε το «καλύτερο». Εάν ως «καλύτερο» θεωρήσουμε μια κοινωνία όπου επικρατεί η ειλικρίνεια, το δίκαιο και η ευθύτητα στις συμπεριφορές των μελών της, αυτό με μια πρώτη ματιά φαντάζει το ιδεατό στο οποίο κανείς δεν θα έλεγε όχι, αντιθέτως όλοι θα το αποζητούσαμε. Είναι όμως έτσι; Πολύ φοβάμαι πως όχι.
Γιατί, όπως και ο ίδιος ο Φιλέντ αναφέρει, πολλές φορές η ωμή αλήθεια και η ειλικρίνεια σε κάνει ανυπόφορο (και ενοχλητικό, θα συμπλήρωνα εγώ) δημιουργώντας προστριβές και εντάσεις. Άλλωστε, εξ ορισμού η κοινωνία αποτελεί ένα σύνολο ανθρώπων με διαφορετικούς χαρακτήρες και ιδιοσυγκρασίες που είναι δύσκολο να τιθασευτούν και να υπομείνουν αδιαμαρτύρητα την δίκαιη και ειλικρινή μεν, ωμή και σκληρή δε, κριτική.
Επομένως, κατά την άποψη μου, η θεωρία που ο Μισάνθρωπος – Αλσέστ πρεσβεύει, παρόλο που εκκινείται από αγνές προθέσεις και υψηλά ιδανικά, εν τέλει καταλήγει σε θεωρία σύγκρουσης. Αντιθέτως, η «συγκαταβατικότητα» με μέτρο, που εντοπίζει τα κακώς κείμενα, που επιζητά να τ’ αλλάξει μέσα στα πλαίσια των κανόνων της κοινωνικής συμπεριφοράς και μέσω σύνθεσης απόψεων και συμπεριφορών, είναι ο συνεκτικός κρίκος της κοινωνίας μας.
*Το β’ μέρος από την παρουσίαση της Θεατρικής ομάδας Τρίπολης θα ολοκληρωθεί στην επόμενη έκδοση, με την τοποθέτηση του Σκηνοθέτη του Μολιέρου κ. Κωνσταντίνου Σκιντζη.
Ακολουθήστε την Ενημέρωση Πελοποννήσου στο Facebook και στο Google News
Ειδήσεις από: Ναύπλιο – Άργος – Ερμιονίδα – Τρίπολη –Κορινθία – Αθλητικά – Άρθρα – Αποκλειστικές Έρευνες και Συνεντεύξεις.
