Ολοκληρώθηκε με επιτυχία την Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου 2023 η εναρκτήρια συνάντηση του έργου «Υποστήριξη της αναβάθμισης λειτουργίας του Εθνικού Δικτύου για την Κλιματική Αλλαγή (Climpact)», που διοργάνωσε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, που συντονίζει τη δράση, στο Θόλο Newall στην Πεντέλη. Η εν λόγω δράση αφορά στη δεύτερη φάση χρηματοδότησης του δικτύου Climpact, από το Υπουργείο Ανάπτυξης και τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας.
Την δια ζώσης και διαδικτυακή ημερίδα άνοιξε ο Καθ. Μανώλης Πλειώνης, Διευθυντής & Πρόεδρος ΔΣ του ΕΑΑ, ως Συντονιστής του δικτύου Climpact, ο οποίος αναφέρθηκε στις νέες προοπτικές και το ρόλο που στοχεύει να διαδραματίσει περαιτέρω το Climpact
(α) στην κατανόηση του φαινομένου της Κλιματικής Αλλαγής και πως αναμένεται να εξελιχθεί στην περιοχή μας,
(β) στη πιστοποίηση, συλλογή σε μια ενιαία πλατφόρμα των δεδομένων που αφορούν στην ατμόσφαιρα, στον καιρό, τις εδαφικές και θαλάσσιες φυσικές παραμέτρους κλπ,
(γ) στην περαιτέρω ανάπτυξη καινοτόμων εργαλείων και συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης αλλά και υπηρεσιών που αναπτύσσουν τα Ερευνητικά Κέντρα και Πανεπιστήμια της χώρας, και
(δ) στη συμβολή στη διαμόρφωση πολιτικών και στρατηγικών για την πρόληψη και αντιμετώπιση Φυσικών Καταστροφών. Ο Συντονιστής του δικτύου επισήμανε ότι το Climpact, μετά από μια επιτυχημένη τριετή λειτουργία έχει διευρυνθεί με συμμετοχή πλέον 24 επιστημονικών φορέων της Ελλάδας και της Κύπρου, και τόνισε ότι το δίκτυο, έχοντας συγκεντρώσει το μεγαλύτερο μέρος της τεχνογνωσίας που έχει αναπτυχθεί στα ΕΚ και Πανεπιστήμια σχετικά με την Κλιματική Κρίση και τις Φυσικές Καταστροφές, θα πρέπει να αξιοποιηθεί από την Πολιτεία και την Κοινωνία.
Στην συνέχεια ο Επιστημονικά Υπεύθυνος του Δικτύου Καθ. Νίκος Μιχαλόπουλος, Διευθυντής Ερευνών του ΙΕΠΒΑ/ΕΑΑ παρουσίασε τα κύρια επιτεύγματα της 1ης φάσης του Climpact και στους 3 πυλώνες εργασίας του έργου. Χαρακτηριστικά ανέφερε τη δημιουργία ανοικτής βάσης δεδομένων στον Πυλώνα 1 η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων μεγάλες χρονοσειρές θερμοκρασίας του ατμοσφαιρικού και θαλάσσιου Περιβάλλοντος, διαδραστικούς χάρτες με δεδομένα μετεωρολογικών παραμέτρων, αποτελέσματα μοντέλων με προβλέψεις για το μελλοντικό κλίμα κλπ. Επίσης παρουσιάσθηκαν αποτελέσματα από ερευνητικές εργασίες που έγιναν στα πλαίσια του Climpact όπως η αναπαράσταση του κλίματος των τελευταίων 10000 ετών, όπου είναι εμφανής η ανθρωπογενής επίδραση τα τελευταία 100 χρόνια, καθώς και οι αιτίες για τις οποίες η Ανατολική Μεσόγειος θερμαίνεται 2 φορές ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Στα πλαίσια του πυλώνα 2 «επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής (ΚΑ) σε κρίσιμους τομείς της Εθνική Οικονομίας» παρουσιάσθηκε ο Οδικός χάρτης για την απανθρακοποίηση της Ελληνικής Οικονομίας όπως και οι επιπτώσεις της ΚΑ στον τουρισμό όπου αποδείχτηκε ότι παρόλη την αύξηση της θερμοκρασίας τα επόμενα έτη οι Ελληνικοί προορισμοί λόγω των ιδιαίτερων κλιματικών συνθηκών του καλοκαιριού (μελτέμια) θα έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα σχετικά με τους άλλους προορισμούς της Μεσογείου (Μάλτα, Κάιρο, Αττάλεια κλπ). Τέλος στον πυλώνα 3 παρουσιάσθηκαν τα εργαλεία που αναπτύχθηκαν στα πλαίσια του έργου όπου ξεχωρίζει ένα εργαλείο-μεθοδολογία για τον υποδειγματικό σχεδιασμό ενός ολοκληρωμένου συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης (ΣΕΠ) σε συνθήκες κλιματικής αλλαγής, που απευθύνεται σε μηχανικούς και άλλους επιστήμονες που ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με το σχεδιασμό ενός ΣΕΠ καθώς και ένα ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για δασικές πυρκαγιές σε όλη την ελληνική επικράτεια, συμπεριλαμβανομένου βελτιωμένου επιχειρησιακού μοντέλου εξάπλωσης πυρκαγιάς. Τέλος παρουσιάσθηκαν οι σημαντικότερες δράσεις και οι στόχοι για την 2η φάση του δικτύου παρουσιάστηκαν στις οποίες θα εστιάσει η εν λόγω δράση του δικτύου, οι οποίες αφορούν στην Ενέργεια, την Υγεία, τον Τουρισμό, την Ατμοσφαιρική Ρύπανση και τη Γεωργία και οι οποίες αναπτύχθηκαν διεξοδικά από τους επόμενους ομιλητές.
Στη συνέχεια, ο Δρ. Α. Καραγεώργης (ΕΛΚΕΘΕ), ως υπεύθυνος του Πυλώνα 1, παρουσίασε τις τέσσερις δράσεις του Πυλώνα με τίτλο «Δεδομένα και Επιστήμη σχετιζόμενη με την Κλιματική Αλλαγή». Η 1η δράση αφορά στον εμπλουτισμό της βάσης δεδομένων που δημιουργήθηκε στην πρώτη φάση του προγράμματος με υπάρχοντα και νέα δεδομένα σχετικά με: α) ατμόσφαιρα, β) θάλασσα, γ) παλαιοκλίμα και δ) εσωτερικά ύδατα. Η 2η δράση περιλαμβάνει πειραματική εκστρατεία σχετιζόμενη με την αλληλεπίδραση ατμόσφαιρας-θάλασσας κάτω από συνθήκες Κλιματικής Αλλαγής με το ωκεανογραφικό σκάφος ΑΙΓΑΙΟ. Η 3η δράση εστιάζει στη συλλογή πειραματικών δεδομένων σχετιζόμενα με το φαινόμενο της αστικής νησίδας, καυσώνων και υγείας, ενώ η 4η δράση θα παράξει χάρτες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (αιολική, ηλιακή, υδρολογία), με βάση διάφορα κλιματικά σενάρια.
Οι δράσεις του Πυλώνα 2 «Επιπτώσεις της ΚΑ σε κρίσιμους τομείς της Εθνικής Οικονομίας με έμφαση σε υγεία και ενέργεια» παρουσιάστηκαν από τον υπεύθυνο του Πυλώνα, Καθ. Δ. Μελά (ΑΠΘ). Η 2η φάση του Climpact κεφαλοποιεί τα εργαλεία και την εμπειρία που αποκτήθηκε κατά την 1η φάση στα θέματα επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής σε τομείς-κλειδιά για την Ελληνική οικονομία, όπως είναι η γεωργία και ο τουρισμός, επεκτείνοντας την έρευνα σε περισσότερες περιοχές και καλλιέργειες. Συνεχίζεται επίσης η έρευνα στα θέματα που σχετίζονται με τις επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής στον τομέα της ενέργειας. Μελετώνται οι επιπτώσεις στα κτίρια και στα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας ενώ εξετάζεται το δυναμικό μείωσης των εκπομπών από την εφαρμογή μη τεχνολογικών μέτρων. Ο Πυλώνας 2 περιλαμβάνει επίσης τις επιπτώσεις σε δύο τομείς αιχμής, οι οποίοι δεν συμπεριλαμβανόταν στην 1η φάση του Climpact, συγκεκριμένα στην υγεία και το αστικό περιβάλλον. Γίνεται υπολογισμός των επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής στην ανθρώπινη υγεία ενώ μελετάται η επίδρασης σε νόσους που μεταδίδονται από διαβιβαστές. Γίνεται επίσης αποτύπωση της κατάστασης του θερμικού περιβάλλοντος στις αστικές περιοχές με έμφαση στον θερμικό κίνδυνο για τους κατοίκους των πόλεων.
Ακολούθως, ο Καθ. Α Στάμου (ΕΜΠ) και υπεύθυνος του Πυλώνα 3 παρουσίασε τις 3 κύριες δράσεις του Πυλώνα 3 «Εργαλεία για έγκαιρη προειδοποίηση από τις επιπτώσεις της ΚΑ σε υγεία, ενέργεια και υποδομές» που αφορούν τις κύριες εφαρμογές των εργασιών των πυλώνων 1 και 2, καθώς και αυτών της πρώτης φάσης του CLIMPACT, με τη δημιουργία 3 πρακτικών εργαλείων.
Η πρώτη δράση αφορά την «Ανάπτυξη Μεθοδολογίας Προσαρμογής των Κρίσιμων Υποδομών (ΚΥ) στην Κλιματική Αλλαγή (ΚΑ) για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας τους στην ΚΑ» και σε αυτή συμμετέχουν 14 ερευνητικές ομάδες με τις εξειδικεύσεις τους από 8 συνεργαζόμενους φορείς του CLIMPACT. Η δράση αυτή έχει ως στόχο την ανάπτυξη ενός εργαλείου-μεθοδολογίας για: (1) την εκτίμηση της τρωτότητας και του κλιματικού κινδύνου των ΚΥ στην ΚΑ, και (2) την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς τους στην ΚΑ με κατάλληλα μέτρα και πολιτικές προσαρμογής, ώστε αυτές να θωρακιστούν απέναντι στην ΚΑ. Η προτεινόμενη μεθοδολογία, αναμένεται να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο για τους φορείς (δημόσιους και ιδιωτικούς) που ασχολούνται με τις ΚΥ, ώστε αυτές να προσαρμόζονται στην ΚΑ και να είναι ανθεκτικές σε αυτή. Ο τίτλος της δεύτερης δράσης είναι «Ανάπτυξη Συστημάτων Έγκαιρης Προειδοποίησης και Επιτήρησης για Ευαίσθητους στο Κλίμα Κινδύνους για την Υγεία» και έχει ως στόχο την υποστήριξη της επιχειρησιακής εφαρμογής, της αξιολόγησης και της περαιτέρω ανάπτυξης του συστήματος προειδοποίησης για τις επιπτώσεις στην υγεία από την συνέργεια θερμικής επιβάρυνσης και ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Το τρίτο εργαλείο παράγεται κατά την τρίτη δράση και έχει ως στόχο την ανάπτυξη μιας Μεθοδολογίας Πρόγνωσης και Αξιοποίησης των Λειτουργικών Παραμέτρων των ΑΠΕ της Χώρας με τη χρήση Εποχικών Κλιματικών Προγνώσεων.
Τέλος, η υπεύθυνη Διάχυσης/Δικτύωσης του δικτύου, κ. Αθηνά Δήμου, παρουσίασε τις δράσεις του Πυλώνα 4 «Δικτύωση και Διακυβέρνηση», ενημερώνοντας για τα Φόρουμ Διαλόγου στους τομείς της Ενέργειας, της Υγείας, του Τουρισμού, της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης, της Γεωργίας και των Κρίσιμων Υποδομών, που θα πραγματοποιηθούν στη Νίσυρο, τη Μυτιλήνη, την Κρήτη, τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, επισημαίνοντας τη σημασία της αλληλεπίδρασης του δικτύου με τους εμπλεκόμενους φορείς, δηλαδή τα Κέντρα Λήψης Αποφάσεων, τους Επιχειρησιακούς φορείς, την Περιφερειακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση, την Κοινωνία Πολιτών, με σκοπό να αξιοποιηθούν αποτελεσματικά τα δεδομένα, εργαλεία και υπηρεσίες του Climpact. Επιπλέον, η κ. Α. Δήμου αναφέρθηκε στο Εργαστήρι καλών πρακτικών πρόληψης και αντιμετώπισης Φυσικών καταστροφών στην ΝΑ Μεσόγειο, που θα πραγματοποιηθεί στη Κύπρο, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου (διασυνδεδεμένο μέλος Climpact) – λαμβάνοντας υπ’ όψιν το γεγονός ότι η Κύπρος αποτελεί κλιματικό hotspot – και στο οποίο θα παρουσιαστούν καλές πρακτικές και πολιτικές που εφαρμόζονται στις δυο χώρες αλλά και στις γειτονικές χώρες της ΝΑ Μεσογείου.
Τη δράση «Στάσεις και αντιλήψεις για την κλιματική αλλαγή, κοινωνικοοικονομική και περιβαλλοντική τρωτότητα των ελληνικών περιφερειών» του Πυλώνα 4 παρουσίασε ο Καθ. Νίκος Δεμερτζής (ΕΚΚΕ), ο οποίος ενημέρωσε ότι θα πραγματοποιηθεί πανελλαδική τηλεφωνική έρευνα με σκοπό την αποτύπωση των απόψεων και των στάσεων των Ελλήνων όσον αφορά: α) τον ορισμό και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως τις βιώνουν και τις αντιλαμβάνονται οι ερωτώμενοι στις διαφορετικές περιφέρειες της χώρας, β) τις συνήθεις πρακτικές της ελληνικής κοινωνίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και γ) τις απόψεις της για την αποτελεσματικότητα της χρήσης οικονομικών εργαλείων πολιτικής, όπως περιβαλλοντικών φόρων και επιδοτήσεων. Επιπλέον, στο πλαίσιο της δράσης θα γίνει έλεγχος της αξιοπιστίας ειδήσεων (fact checking) σε ζητήματα που άπτονται της κλιματικής αλλαγής και διερεύνηση των κοινωνικοοικονομικών και περιβαλλοντικών ανισοτήτων των ελληνικών περιφερειών ώστε να αναδειχθούν τα τρωτά σημεία κάθε περιφέρειας όσον αφορά τις περιβαλλοντικές και κοινωνικο-οικονομικές παραμέτρους, με σκοπό να ληφθούν υπόψη κατά τον σχεδιασμό των πολιτικών και την εφαρμογή των μέτρων πράσινης μετάβασης.
Το Εθνικό Δίκτυο για την Κλιματική Αλλαγή Climpact λειτουργεί από τον Οκτώβριο του 2019 και συμμετέχουν το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (Συντονιστής), η Ακαδημία Αθηνών, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος», το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Πολυτεχνείο Κρήτης, το Ερευνητικό Κέντρο Αθηνά, το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών. Επιπλέον, τα διασυνδεδεμένα μέλη που συμμετέχουν στο δίκτυο είναι το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ο Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός Δήμητρα, η Ένωση Πτυχιούχων Αξιωματικών Υπαξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος, το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το Πανεπιστήμιο Πατρών, ο Σύνδεσμος Μελετητών Υδραυλικών Έργων και το The Cyprus Institute.
Ακολουθήστε την Ενημέρωση Πελοποννήσου στο Facebook και στο Google News
Ειδήσεις από: Ναύπλιο – Άργος – Ερμιονίδα – Τρίπολη –Κορινθία – Αθλητικά – Άρθρα – Αποκλειστικές Έρευνες και Συνεντεύξεις.
