Όταν ένα άτομο βίωσε στο παρελθόν μια κατάσταση κατά την οποία απειλήθηκε η ζωή του ή η σωματική του ακεραιότητα εμφανίζει ένα σύνολο αντιδράσεων γνωστών ως μετα – τραυματικό στρες. Πόσο περισσότερο τα παιδιά – θύματα των πολέμων και τα παιδιά των προσφύγων είναι το νούμερο ένα υποψήφια θύματα ώστε να αναπτύξουν το σύνδρομο του μετατραυματικού στρες στην χώρα υποδοχής όπου ίσως καταφύγουν.
Ακόμη κι αν βρεθούν πολλά χιλιόμετρα μακριά από τον τόπο του τραυματικού γεγονότος μπορεί για μεγάλο χρονικό διάστημα οι οδυνηρές αναμνήσεις να στριφογυρίζουν στο μυαλό των παιδιών και να νιώθουν έντονα φόβο, ανησυχία, κατάθλιψη θυμό, να έχουν σωματικά συμπτώματα, προβλήματα συμπεριφοράς, ύπνου και δυσκολίες στο σχολείο.
Εδώ και πολλά χρόνια ο Kirk (2002) είχε διαγνώσει τη μεγάλη σημασία όλων των τραυματικών γεγονότων στον ψυχισμό των παιδιών. Παιδιά που έζησαν φρικτές σκηνές απώλειας των γονιών τους ή αγαπημένων τους προσώπων, διάφορες μορφές βίας, ένοπλες συγκρούσεις, καταστεπτικούς σεισμούς, καταστροφή των σπιτιών τους, βίαιο αποχωρισμό από τους γονείς τους, τους φίλους τους, τα αγαπημένα τους παιχνίδια ή ζωάκια έζησαν ένα αληθινό δράμα. Αλλά όχι μόνον αυτό. Πιθανόν κατά την πορεία διαφυγής το αρχικό τραύμα να επιδεινώθηκε λόγω μιας νέας απώλειας, διακίνησης ανθρώπων ή καταναγκαστικής εργασίας. Δυστυχώς, όλα αυτά τα τραυματικά γεγονότα που χιλιάδες παιδιά βιώνουν σε διάφορες γωνιές του “πολιτισμένου” πλανήτη έχουν ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση της ομαλής ανάπτυξής τους στον γνωστικό, κοινωνικοσυναισθηματικό και ψυχολογικό τομέα.
Ωστόσο, είναι πολύ ενδιαφέρον, και γιατί όχι μια ακτίνα ελπίδας, το ότι σε μια έρευνα για τα παιδιά θύματα των πολέμων σε Ιράκ, Παλαιστίνη, Αφγανιστάν και Κολομβία μερικά παιδιά όντως βρήκαν στις χώρες υποδοχής τους κατάλληλη φροντίδα και προσοχή ώστε να ξεπεράσουν τις πληγές του μετατραυματικού στρες και να έχουν μια πετυχημένη σχολική επίδοση (Durand, 2013).
Πόσο έτοιμες είναι σήμερα οι κοινωνίες ώστε να συμπαρασταθούν αποτελεσματικά σε αυτά τα παιδιά που βρίσκονται συνεχώς εκτεθειμένα στην απειλή του πολέμου, τη φτώχεια, την πείνα, την ορφάνεια; Η επανένωση με τις οικογένειές τους, η πρόσβαση σε δομές ψυχικής υγείας, η ένταξή τους στο σχολείο είναι μερικά από τα σημαντικότερα βήματα για να συνεχίσουν το ταξίδι της ζωής τους. Ας δείξουμε αγάπη και ενσυναίσθηση. Aς είμαστε σε επαγρύπνηση. Ας τους δώσουμε τα κλειδιά να αναπτύξουν τις ικανότητές τους, να αναπτυχθούν, να ζήσουν τα όνειρά τους και να προσφέρουν θετικά στην ειρήνευση στο μέλλον. Η προστασία των παιδιών είναι ένα επιτακτικό πανανθρώπινο αίτημα.
*Φιλόλογος, Μεταπτυχιακό «Εκπαιδευτική Ψυχολογία» και Μεταπτυχιακό «Διδασκαλία της Ελληνικής ως Δεύτερης / Ξένης Γλώσσας»
Ακολουθήστε την Ενημέρωση Πελοποννήσου στη σελίδα μας στο Facebook
Στην ομάδα και στις ειδήσεις της Google News