Τα ναρκωτικά και τα προβλήματα τα οποία δημιουργούνται από αυτά, συνιστούν, εδώ και μερικές δεκαετίες, ένα από τα βαρύτερα παγκόσμια κοινωνικά προβλήματα της εποχής μας.
Οι προσπάθειες για την καταπολέμηση των ναρκωτικών είναι γνωστές. Και καταβάλλονται με τους Νόμους, την Δίωξη, τις διάφορες θεραπευτικές μεθόδους, προς απαλλαγή από την ναρκοεξάρτηση. Τα αποτελέσματα όμως δεν είναι και τόσο αισιόδοξα. Απόδειξη δεν αυτού, η επιδείνωση των «δεικτών» Προληπτική τακτική για τα ναρκωτικά, τέτοια ώστε να δικαιώνεται στην πράξη το λεχθέν: «κάλλιον το προλαμβάνειν του θεραπεύειν», δεν έχει προκύψει ακόμη ούτε και στην πατρίδα μας.
Οι θεραπευτικές προσπάθειες προσκρούουν σε πολλά. Διαπιστώνονται μάλιστα και ασυμφωνίες μεταξύ των «ειδικών» σε πολλά ζητήματα. Και ως προς τις προτεραιότητες των αιτίων αλλά και τις αρμοδιότητες στην αντιμετώπιση των προβλημάτων. Υπάρχουν και σοβαρά θέματα ιδεολογικής φύσεως και πεποιθήσεων, ώστε να προκύπτουν και ανυπέρβλητες δυσκολίες ση συνεργασία μεταξύ τους.
Έτσι:
α) Οι κοινωνιολόγοι, επιμένουν ότι το πρόβλημα των ναρκωτικών είναι «κοινωνικό», ή και «μόνον κοινωνικό». Υπάρχουν μάλιστα και εκείνοι οι οποίοι, με τις ενέργειές τους επιδιώκουν τη «διόρθωση της κοινωνίας μας, η οποία – κατ’ αυτούς – δημιουργεί το πρόβλημα» ως… «άρρωστη». Και πρέπει να τη θεραπεύσουν.
β) Οι ψυχολόγοι, υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα της εξαρτήσεως από τα ναρκωτικά θα λυθεί με την αντιμετώπιση των ψυχολογικών προβλημάτων των ανθρώπων οι οποίοι εμπλέκονται στα ναρκωτικά.
γ) Οι ψυχίατροι υποστηρίζουν ότι το 70-80% των χρηστών ναρκωτικών ουσιών, είναι άτομα με ψυχοπαθολογική προσωπικότητα. Και ότι, στην «παράλληλη νοσηρότητα», η ψυχοπαθολογική προσωπικότητα, στη μεγαλύτερη πλειοψηφία των περιπτώσεων, προηγείται εκείνης η οποία προκύπτει ως αποτέλεσμα της χρήσης ναρκωτικών. Ούτε όμως οι κοινωνιολόγοι, ούτε οι ψυχολόγοι, ούτε οι ψυχίατροι, με την «ψυχιατροποίηση» της εξάρτησης και τις ψυχιατρικές κλινικές, προσέφεραν αποτελεσματικές λύσεις, είτε για την πρόληψη της ναρκοεξάρτησης, είτε για την αντιμετώπισή της και τα εκ της εξαρτήσεως προβλήματα.
δ) Η ανεύρεση «αντιουσίας» για κάθε μία από τις ναρκωτικές ουσίες, ως ένα «αντίδοτό της», δεν έχει μέχρι τώρα επιτευχθεί.
ε) Η αναζήτηση ουσιών οι οποίες θα αποκαθιστούν ή θα διορθώνουν «ανισορροπίες» στη λειτουργία των νευρομεταβιβαστών του εγκεφάλου (εξαιτίας των οποίων κάποιος χρησιμοποιεί ναρκωτικά) δεν έχει αποδώσει κάτι το πρακτικώς εφαρμόσιμο.
στ) Η αναζήτηση ενός εμβολίου, με το οποίο θα μπορούσε κανείς να αποφεύγει την εμπλοκή του στα ναρκωτικά, παραμένει ως μια «ευχή» μόνον.
ζ) Η κληρονομικότητα, αναφερομένη ως υπεύθυνη για την εμπλοκή στα ναρκωτικά, χρησιμοποιείται περισσότερο για την «απενοχοποίηση» των εμπλεκομένων. Από κάποιους άλλους δε, απλώς…για να «νίπτουν τας χείρας των» .
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ναρκωτικών υπάρχουν: Οι Νόμοι, η Δίωξη και οι Θεραπευτικές προσπάθειες. Οι Νόμοι έχουν ελλείψεις, παρουσιάζουν κενά και ασάφειες ώστε προκύπτουν δυσκολίες κατά την εφαρμογή τους, όσο καλές και αν είναι οι προθέσεις των δικαστών. Υπάρχουν δε και τα «παράθυρα». Η Δίωξη, – αλίμονο αν δεν υπήρχε και αυτή – όσο αποτελεσματικότερη και αν γίνει, δεν αποτελεί τη λύση. Οι Θεραπευτικές Προσπάθειες, αποδίδουν μάλλον φτωχά αποτελέσματα. Προσέρχονται δε σ’ αυτές μόνον το 1-2 το πολύ 3% των ναρκοεξαρτημένων. Οι άλλοι, το 98% ή 99% , δεν ενδιαφέρονται για θεραπεία.
Οι «εναλλακτικές» προτάσεις
- Η νομιμοποίηση. Δεν εφαρμόσθηκε πουθενά. Έτσι, κανένας δεν είναι σε θέση να πει, ποια θα είναι η κατάσταση, τότε. Το ότι θα είναι «τάχα» καλύτερη, για πολλούς λόγους αμφισβητείται. Εκφράζεται δε η πεποίθηση ότι θα γίνει χειρότερη. Αυτό μάλιστα με σωρεία επιχειρημάτων.
- Η αποποινικοποίηση. Αποτελεί απατηλό σύνθημα όπως και η «ομαλοποίηση» του προβλήματος. Πρόκειται για «ξενόφερτους» όρους προς εξουδετέρωση αντιδράσεων και κάμψη των αντιστάσεων, μάλλον ύποπτους. Τα παραδείγματα αποδεικνύουν ότι με «τέτοια και τέτοια» τελικά εξυπηρετούνται οι έμποροι των ναρκωτικών. Ξεκινούν δε με τον διαχωρισμό σε «μαλακά και σκληρά», κάτι σαν… «κερκόπορτα» στο θέμα.
- Η χορήγηση ναρκωτικών σε όσους τα «έχουν ανάγκη» όπως λένε, μιλώντας για τους ναρκοεξαρτημένους ή τοξικομανείς, αποφεύγοντας μάλιστα τους όρους αυτούς, οπότε συμπεριλαμβάνονται και όσοι τα επιθυμούν, διότι… έτσι θέλουν. Αυτό όμως για τους πιο πολλούς σημαίνει «παράδοση στους εμπόρους ναρκωτικών» και, σε τελική ανάλυση, σε μία περιθωριοποίηση μέχρι το θάνατό τους, φροντίζοντας σε κάποιο βαθμό και μόνον στη «μείωση της βλάβης» για τους ίδιους και το περιβάλλον τους.
Άλλωστε, όπου μέχρι τώρα εφαρμόσθηκε, απέτυχε. Στην Αγγλία το 1959, στη Σουηδία το 1965, στη Δανία το 1971, τελευταία στην Ολλανδία και πιο πρόσφατα στη Ζυρίχη με την Πλάτοσπιτς αρχικά και τώρα το Λέτεν, όπου και το AIDS, αντί να περιορίζεται «οργιάζει». Ανάλογες είναι οι εμπειρίες από τα πειράματα της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως στη Φραγκφούρτη, Λίβερπουλ, Μάνστεστερ, Ολλανδία και αλλού. - Το «Ολλανδικό πείραμα». Και αυτό απέτυχε και πάει για αναθεώρηση. Μόνο που οι εμπνευστές του αρνούνται να το παραδεχτούν. Όμως τους διαψεύδουν και αυτούς οι παγκόσμιες εκτιμήσεις. Δειλά-δειλά δε, άρχισαν να το ομολογούν και οι επίσημες «Κρατικές τους Εκθέσεις» προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Ολλανδία επί πλέον, έγινε το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την παγκόσμια διακίνηση των ναρκωτικών και το σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσεως. Η «Μέκκα» για Ασιάτες και λατινοαμερικάνους εμπόρους ναρκωτικών το Άμστερνταμ, και η πρωτεύουσα με τη μεγαλύτερη εγκληματικότητα μεταξύ των χωρών της Ευρώπης.
- Τα «υποκατάστατα». Έχουν τη θέση τους στα πλαίσια ενός θεραπευτικού προγράμματος απεξαρτήσεως. Και όχι για την υποκατάσταση της ηρωϊνομανίας με την μεθαδονομανία. Σ’ αυτά τα πλαίσια κινείται το Πειραματικό Πρόγραμμα Υποκαταστάσεως και τα μέχρι τώρα αποτελέσματα κρίνονται ικανοποιητικά για την επέκταση του προγράμματος. Υπάρχουν όμως και κάποιες περιπτώσεις δυσκολοθεράπευτες: περιπτώσεις πασχόντων από AIDS, πάσχοντες από νοσήματα τα οποία χρειάζονται τη συνεργασία του αρρώστου για τη μελέτη ή αντιμετώπισή τους, ή μια εγκυμοσύνη με τον κίνδυνου του συνδρόμου στερήσεως. Σε τέτοιες περιπτώσεις η θεραπεία υποκαταστάσεως με τη μεθαδόνη και τα ανάλογά της, είναι θεμιτή. Όλα αυτά όμως, μπορεί να συνιστούν κάποιες λύσεις σε επί μέρους προβλήματα, αλλά δεν προσφέρουν τη λύση στο πρόβλημα των ναρκωτικών. Έτσι και ο κόσμος, ευλόγως μάλιστα, διερωτάται: Υπάρχει, ή όχι, λύση;
Ναι! Υπάρχει λύση. Και πρωταρχικής μάλιστα σημασίας, είναι η ΠΡΟΛΗΨΗ. Τι είναι όμως η πρόληψη; Πρόληψη είναι το να προλάβεις ή να προστατεύσεις κάποιον από το να γίνει ευάλωτος ή να θελήσει να γίνει χρήστης. Επίσης να προλάβεις τον ευάλωτο ή τον επιρρεπή, τον «υψηλού κινδύνου», από του να γίνει χρήστης. Ή, να προλάβεις κάποιον τοξικομανή από το να γίνει εγκληματίας, είτε για τη δόση, είτε υπό την επίδραση της ουσίας. Επίσης και το να βοηθήσεις τον αποθεραπευθέντα να επανενταχθεί στην κοινωνία διότι αν αυτό δεν γίνει, ακολουθεί το ξανακύλισμα.
Πρόληψη είναι και το να εμποδίσεις εκείνον ο οποίος ως μεσάζοντας, ως «βαποράκι», προσπαθεί να μυήσει άλλους. Για να αποδώσει, πάντως η πρόληψη, πρέπει να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τους λόγους και τους παράγοντες οι οποίοι συμβάλλουν στη ροπή και την τροπή, ή προκαλούν την ψυχική διάθεση και τάση των ανθρώπων προς τα ναρκωτικά, ή τους κάνουν ευάλωτους από αυτά.
Τέτοια όμως πρόληψη λυπούμαι που θα το πω, ουδέποτε εφαρμόσθηκε. Αυτά βεβαίως είναι μακροπρόθεσμα, και δυσκόλως κατορθωτά. Όμως, ΠΡΕΠΕΙ. Στο πρόβλημα των ναρκωτικών αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα ο ιατρικός κανόνας: «Κάλλιον το προλαμβάνειν του θεραπεύειν». Διότι «πρέπει να προλάβεις κάποιον από το θάνατο που καραδοκεί με κάθε επόμενη δόση». Η, είναι το τέρμα μιας «μακράς και επώδυνης αυτοκτονίας», μέσα σε απερίγραπτη δυστυχία, με καταρράκωση της ανθρώπινης προσωπικότητας και κάθε αξιοπρέπειας.
Όμως, πως;… Το θέμα, επομένως, χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση…
Επομένως: Θα αγωνιζόμεθα για ανθρώπους με χαρακτήρα και προσωπικότητα, με ψυχικά και πνευματικά εφόδια που θα αντέχουν στις δυσκολίες και τις αντιξοότητες της ζωής. Ανθρώπους που θα ξέρουν να παλεύουν στη ζωή, διότι θα έχουν «ζυμωθεί» με το … «φέρε ό,τι αν η ζωή σοι δω γενναίως»! Αυτοί, κι αν ακόμη λυγίσουν ή και πέσουν, θα μπορούν να ξανασηκωθούν και να παλέψουν.
Γι’αυτούς… «το πεσείν ου χαλεπόν αλλά, το πεσόταν κείσθαι και μη ανίστασθαι». Δηλαδή, δεν είναι κακό τα να πέσει κανείς παλεύοντας στη ζωή, αλλά, αν πέσει, το να μη σηκωθεί. Αυτοί, λοιπόν, θα ξανασηκωθούν, θα ανασυγκροτηθούν, θα παλέψουν και θα νικήσουν. Θα είναι οι «Νικηταί της Ζωής» (Πωλ Κλωντέλ).
Για να έχουμε όμως τέτοιους αγωνιστές, χρειάζεται η σφυρηλάτηση και ο εμποτισμός του χαρακτήρα τους με αρχές, με ιδεώδη και με ιδανικά, με πίστη στις πραγματικές αξίες της ζωής. Αυτά είναι που εμπνέουν τη νεολαία.
- Οι αρχές όμως, το ήθος, οι ηθικές και οι άλλες αξίες που δίνουν νόημα στη ζωή, τα ιδανικά, τα διάφορα «πιστεύω», δεν είναι από εκείνα που διδάσκονται μόνο με τα λόγια. Δεν επιβάλλονται με νόμο, ούτε και πειθαναγκάζεται κανείς σ’ αυτά με τον … χωροφύλακα. Αυτά… εμπνέονται στους ανθρώπους. Και πρέπει να τα εμφυσήσει κανείς, πράγμα το οποίο χρειάζεται, εκτός από την πίστη σ’ αυτά, και βίωμα ανάλογο, ώστε να προσφέρονται ως παράδειγμα έμπρακτο, υπόδειγμα ανθρώπων που τα βιώνουν. Οπότε και εμπνέουν. Γι’ αυτό και η ευθύνη πέφτει πρωταρχικά στους ώμους της οικογένειας.
- Η δημιουργία συνθηκών, για ποιότητα ζωής με ήθος. Επειδή πολύ την έχουμε ευτελίσει, ξεπέσαμε ως άνθρωποι. Και θα είναι οπωσδήποτε δύσκολο να πούμε στα παιδιά μας, να είναι εκείνα… σωστοί άνθρωποι, όταν εμείς δεν θα είμαστε. Όταν η ζωή που ζούμε, σε πολλά μυρίζει «σαπίλα» ή φθάσαμε κι όλας στα όρια της «κοινωνικής σήψης», με τα τόσα και τέτοια «εξόφθαλμα σκάνδαλα», ο «κοινωνικός ιστός διαλύεται» και οι άνθρωποι με ήθος λιγοστεύουν συνεχώς.
Επιτέλους, πρέπει να γινόμαστε όλο και περισσότερο αν-θρω-ποι ( οι άνω θρώσκοντες, δηλαδή ατενίζοντες, άνθρωποι). Αυτό είναι… «εκ των ων ουκ άνευ», το οποίο κατ’ εξοχήν η εποχή μας έχει ανάγκη. Ωραίο και το του Μενάνδρου: «ως χαριέν εστ’ άνθρωπος, αν άνθρωπος ην»! Ασκεί δε ευεργετική επίδραση στο περιβάλλον του, κάθε τέτοιος ΑΝΘΡΩΠΟΣ και ομορφαίνει τη ζωή. Τότε και η γύρω μας κοινωνίας, και αυτή θα βελτιώνεται. Η κοινωνία μας έχει ανάγκη από καλά πρότυπα άξια προς μίμηση, γεγονός το οποίο ενεργεί προληπτικά και στα ναρκωτικά. Είναι επομένως απαραίτητο να εκπαιδευόμαστε, ώστε να μπορούμε να γινόμαστε καλοί σύζυγοι, και να μορφωνόμαστε για να μπορούμε να προσφέρουμε στα παιδιά μας τα άξια προς μίμηση καλά πρότυπα. Πολύ περισσότερο όταν, «αναγνωρίζεται ως φυσικό, τα παιδιά να μιμούνται τους γονείς τους». Που, άλλωστε, είναι και οι «ήρωες» των παιδικών τους χρόνων!!!!
Χρειάζεται οπωσδήποτε…
► Να κινητοποιηθούμε και να δραστηριοποιηθούμε όλοι μας, με σύνεση και συνέπεια.
► Να κινητοποιήσουμε και να ζητήσουμε δεσμεύσεις από τους πολιτικούς. Όχι μόνο «λόγια» σε προεκλογικά «μπαλκόνια» για τα ναρκωτικά.
► Να ενθαρρύνουμε πρωτοβουλίες
► Να συσπειρωθούμε κατά συνοικίες, ενορίες και γειτονιές.
► Να οργανώσουμε ομάδες εγρηγόρσεως και αυτοπροστασίας (Σχολεία, κ.α.)
► Να αναπροσαρμοσθεί η «ενημέρωση», αναλόγως των ειδικών αναγκών σε κάθε μέρος, τόπο και ομάδα ανθρώπων.
► Να οργανωθεί και αξιοποιηθεί εποικοδομητικώς ο ελεύθερος χρόνος των νέων. Να συστηματοποιηθεί η προσπάθεια για την αγωγή και προαγωγή της υγείας.
► Να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικώς και τα αίτια για την επιρρέπεια προς τα ναρκωτικά.
► Να αναδιαρθρωθεί η εκπαίδευση, ώστε να γίνει περισσότερο παιδαγωγική προς διαμόρφωση χαρακτήρων και ανθρώπων με υπευθυνότητα στη ζωή και με «χρηστά ήθη».
► Να χαραχθεί Εθνική Πολιτική Πρόληψης, για την οποία χρειάζεται νομοθετικό πλαίσιο εναρμονισμένο στη συγκεκριμένη Ελληνική πραγματικότητα.
Είναι δε βέβαιον ότι, θα φυσούσε ένας καινούργιος αέρας ευνοϊκότερος και στις προσπάθειες για τα ναρκωτικά, εάν, όπως όλα τα προβλήματα, τα βλέπαμε και αυτά, με βάση εκείνο που είπε και ο φιλόσοφος Σπινόζα: SUB SPECIE AETERNITATIS, δηλαδή «υπό το πρίσμα της αιωνιότητος». Διότι τότε, θα ευλογεί και ο Θεός… όποιον και αν έχει ο καθένας μας….
*Φιλόλογος – ειδική εκπαιδευτικός – μουσικός.
Ακολουθήστε την Ενημέρωση Πελοποννήσου στο Facebook και στο Google News
Ειδήσεις από: Ναύπλιο – Άργος – Ερμιονίδα – Τρίπολη –Κορινθία – Αθλητικά – Άρθρα – Αποκλειστικές Έρευνες και Συνεντεύξεις.
