
Η άφιξη της τεχνητής νοημοσύνης και οι ικανότητές της να γράφει ατελείωτα κείμενα αναμφίβολα σαγηνεύουν τους απανταχού χρήστες. Το ChatGPT σε μερικά μόλις δευτερόλεπτα παράγει κάθε είδους κείμενο, κυρίως για όσους δεν διαθέτουν τον απαιτούμενο χρόνο να το γράψουν οι ίδιοι. Κι ενώ από το 2022 η ανθρωπότητα έχει στη διάθεσή της εντελώς δωρεάν τα προγράμματα Chatbox και Open Al, οι υπόλοιποι αναρωτιόμαστε για την αληθινή προέλευση εκατομμυρίων κειμένων που δημιουργούνται καθημερινά στο διαδίκτυο.
Μια διατριβή, ένα επιστημονικό άρθρο, μια διαφήμιση, ένα βιβλίο, μια συνταγή είναι πνευματικό δημιούργημα ενός συγγραφέα-ανθρώπου ή της “AI” (artificial intelligence); Όσο αληθοφανές κι αν φαίνεται το κείμενο της τεχνητής νοημοσύνης υπάρχουν μερικά σημάδια της που δεν ξεγελάνε το έμπειρο μάτι του υποψιασμένου αναγνώστη.
Το πρώτο είναι τα “επίπεδα” κείμενα. Το κατά παραγγελία κείμενο προκύπτει από την εντολή – οδηγία του χρήστη που πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένη, το ονομαζόμενο “prompt”. Το παραγόμενο κείμενο συντίθεται μέσα από βάσεις δεδομένων στις οποίες τα ρομπότ έχουν προγραμματιστεί να ψάχνουν και βασίζεται στις πιθανότητες. Δεν χρησιμοποιούν πάντα έγκυρες πηγές και γράφουν και ανακρίβειες. Τα κείμενα αυτά δεν έχουν επιστημονική εγκυρότητα όπως τα κείμενα των συγγραφέων, των δημοσιογράφων ή των επιστημόνων. Για παράδειγμα σε ένα δημοσιογραφικό κείμενο “AI” δεν αναφέρεται το όνομα του μέσου, του εξωτερικού συνεργάτη ή του συντάκτη.
Οι ιδέες των κειμένων “AI” είναι κοινότοπες, χωρίς πρωτοτυπία. Το ύφος είναι μονότονο, απρόσωπο, με λόγο κοφτό, με φράσεις μέτριας έκτασης. Απουσιάζουν πρόσφατα στοιχεία ή αναφορές τοπικού ενδιαφέροντος. Δεν υπάρχουν ανθρώπινες εμπειρίες όπως για παράδειγμα αληθινές εμπειρίες ταξιδιωτών για κάποιον που ψάχνει μια γνώμη. Το περιεχόμενό τους είναι πολύ καλά δομημένο και σαφές αλλά χωρίς ψυχή χωρίς πάθος αφού οι συγγραφείς-ρομπότ δεν έχουν ψυχή, όπως άλλωστε ομολογούν και οι ίδιες οι μηχανές της “AI”!
Κι αν υποθέσουμε ότι η ρηχότητα του κειμένου μπορεί να μας σαγηνεύσει και να περάσει απαρατήρητη υπάρχουν τα ίχνη της “AI” που την προδίδουν. Στην προσπάθειά της για ένα κείμενο με συνοχή και αποδεκτή δομή υπάρχουν συνδετικές λέξεις συχνά επαναλαμβανόμενες όπως «ωστόσο», «λοιπόν», «όπως είδαμε». Ή ο πρόλογος είναι πολύ στημένος με την έκφραση «Στο πρώτο μέρος» να κυριαρχεί. Στην προσπάθεια σύνδεσης των νοημάτων χρησιμοποιούνται κατά κόρον «Στο δεύτερο μέρος», «Έπειτα», «Συμπερασματικά», «Σε αυτά τα πλαίσια», «Στο σύγχρονο κόσμο». Επίθετα όπως «κρίσιμος», «βασικός», «ενδεχόμενος», «χαρακτηριστικός» αφθονούν. Στα αγγλικά το πιο συχνό ρήμα είναι “to delve”.
Ειδικότερα, ένας εκπαιδευτικός που διορθώνει μαθητικές εργασίες θα βρει ότι πολλά κείμενα μοιάζουν μεταξύ τους στη δομή, στο λεξιλόγιο, στις κοινότοπες εκφράσεις και φαίνεται ότι προέρχονται από την ίδια πηγή. Συχνά η “AI” παραλείπει λέξεις ή τις αντικαθιστά από άλλες με παραπλήσιο νόημα αλλά όχι ακριβές. Δεν κάνει ορθογραφικά ή γραμματικά λάθη, ενώ τα κείμενα είναι υπερβολικά τέλεια για να είναι αληθινά φτιαγμένα από έναν μαθητή.
Και οι μαθητές μας, σαν μικρά σκαθάρια, είναι ικανοί να προσθέσουν τεχνητά λάθη για να παραπλανήσουν τον εκπαιδευτικό. Ως απάντηση υπάρχουν ειδικοί αλγόριθμοι όπως τα Lucide, Originality, GPTZero κ.α. που σκανάρουν τα κείμενα και αποκαλύπτουν τα ίχνη της “AI”, κυρίως αν ελεγχθούν κείμενα του ίδιου μαθητή. Μόνο αν το σκορ της ένδειξης είναι υψηλό σημαίνει ότι το κείμενο είναι γραμμένο από ανθρώπινο χέρι. Ωστόσο υπάρχει πολύς δρόμος ακόμη…
Σε αυτόν λοιπόν τον ξέφρενο και αχανή κόσμο της τεχνολογίας αναμένεται να αναδυθούν νέα επαγγέλματα που θα αλλάξουν το μέλλον των κοινωνιών. Ένα όμως είναι σίγουρο, ότι ο ανθρώπινος παράγοντας είναι αυτός που καθορίζει την καταλληλότητα και την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών της “AI” γιατί έχει ψυχή.
Φιλόλογος, Μεταπτυχιακά «Εκπαιδευτική Ψυχολογία» & «Διδασκαλία της Ελληνικής ως Δεύτερης / Ξένης Γλώσσας»
Ακολουθήστε την Ενημέρωση Πελοποννήσου στο Facebook και στο Google News
Ειδήσεις από: Ναύπλιο – Άργος – Ερμιονίδα – Τρίπολη –Κορινθία – Αθλητικά – Άρθρα – Αποκλειστικές Έρευνες και Συνεντεύξεις.