Του Γιώργου Νικολακόπουλου*
Η Μαντινεία είναι η έτερη οινική περιοχή μετά την Νεμέα που συνορεύει με τον νομό Αργολίδος. Βρίσκεται βόρεια της Τρίπολης ανάμεσα στο Μαίναλο και τον Πάρνωνα σε ένα οροπέδιο που αγγίζει τα 650 μέτρα και θεωρείται από τις ψυχρότερες οινικές περιοχές της Ελλάδος. Υπάρχουν πολλές αναφορές για το κρασί της στην Μυθολογία ενώ αναφέρεται στα Ομηρικά κείμενα με το όνομα Ερατεινή.
Η αρχαία Μαντινεία συμμετείχε στην Πελοποννησιακή συμμαχία ενώ το 223 μΧ. καταλαμβάνεται από τους Μακεδόνες και μετονομάζεται σε Αντιγόνεια. Το όνομα της πόλης Μαντινεία αποκαταστάθηκε από τον αυτοκράτορα Αδριανό το 125 μΧ. Σύμφωνα με την Μυθολογία υπήρχε στενή σχέση της περιοχής με τον θεό Διόνυσο και τον Πάνα όπου στις γιορτές αμφοτέρων έρεε άφθονος ο «Αρκαδικός Οίνος». Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε τα πολλά αρχαιολογικά ευρήματα σχετικά με το κρασί και το αμπέλι αποδεικνύεται ότι η Μαντινεία σχετίζεται μαζί τους από τους αρχαίους χρόνους.
Η βασική ποικιλία της Μαντινείας είναι το Μοσχοφίλερο το οποίο σύμφωνα με τη νομοθεσία για να χαρακτηριστεί ένα κρασί ΠΟΠ Μαντινεία πρέπει να συμμετέχει κατά 85% στο χαρμάνι και να συμπληρώνεται με την ποικιλία Ασπρούδες. Η πλειοψηφία βέβαια των κρασιών με την ένδειξη ΠΟΠ Μαντινεία αποτελούνται από 100% Μοσχοφίλερο. Εδώ θα ήθελα να σημειώσω ότι το Μοσχοφίλερο σύμφωνα με το στρατηγικό σχέδιο προώθησης του Ελληνικού κρασιού στο εξωτερικό είναι μία από τις τέσσερις ποικιλίες -πρεσβευτές μαζί με το Ασύρτικο, το Αγιωργίτικο και το Ξινόμαυρο. Ο νομός μας έχει την τύχη να συνορεύει με τις δύο ΠΟΠ περιοχές την Μαντινεία (Μοσχοφίλερο) και την Νεμέα (Αγιωργίτικο) πράγμα που πρέπει να εκμεταλλευτούμε οινοτουριστικά όπως είχα αναφέρει και σε προηγούμενο άρθρο μου για την Νεμέα.
Ας ξαναγυρίσουμε όμως στην ποικιλία η οποία είναι όψιμη, έτσι ο τρύγος γίνεται αρχές Οκτωβρίου πράγμα που βοηθά στην διατήρηση των λεπτών ανθικών αρωμάτων της. Είναι μία ερυθρωπή ποικιλία (την αναφέρουν και γκρι) που φημίζεται για τους λευκούς οίνους αλλά μπορεί να παράγει και ροζέ και ερυθρωπούς. Για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους το χρώμα στο κρασί το δίνει η φλούδα του σταφυλιού άρα από ένα ερυθρό ή ερυθρωπό χρησιμοποιώντας μόνο το χυμό παράγουμε λευκό κρασί ενώ εκχυλίζοντας χρώμα από τις φλούδες ανάλογα το χρόνο παραμονής τους μέσα στο χυμό παράγουμε ροζέ, ερυθρωπό και κόκκινο.
Έτσι λοιπόν έχουμε λευκά κρασιά από Μοσχοφίλερο με έντονο αρωματικό χαρακτήρα που θυμίζει τριαντάφυλλο, λευκά άνθη, εσπεριδοειδή (λεμόνι, γκρέιπφρουτ) και χαρακτηρίζονται από την υψηλή δροσιστική οξύτητα, το ελαφρύ σώμα και το μέτριο προς χαμηλό αλκοόλ. Στα ροζέ κρασιά παραμένει ο ανθικός χαρακτήρας στη μύτη, τα χαρακτηριστικά του στόματος και συμπληρώνεται από κόκκινα φρούτα όπως κεράσια και σμέουρα. Ένα κρασί από Μοσχοφίλερο εύκολα καταναλώνεται στο μπαρ μόνο του αλλά κάλλιστα μπορεί να συνοδεύσει σαλάτες, ωμά όστρακα, μύδια στον ατμό, τηγανητά μαλάκια και άλλα θαλασσινά. Τα τελευταία χρόνια αρκετοί οινοποιοί έχουν καταφέρει με διάφορες τεχνικές να δώσουν όγκο και διαφορετικό χαρακτήρα στα κρασιά από Μοσχοφίλερο ώστε να μπορούν να συνοδεύσουν και πιο βαριά πιάτα αλλά και το πιο σημαντικό να τους δώσουν την δυνατότητα να παλαιώσουν στο μπουκάλι για αρκετά χρόνια. Υπάρχει η άποψη ότι το Μοσχοφίλερο έγινε μόδα νωρίς, εποχές που ούτε οι παραγωγοί ούτε οι καταναλωτές ήταν ώριμοι και έτσι ταλαιπωρήθηκε λίγο, σήμερα όμως τα κρασιά που παράγονται από αυτό βρίσκονται σε πολύ καλό επίπεδο και οδεύουν για πολύ υψηλότερα.
Ένα άλλο στυλ κρασιού που μπορεί να μας δώσει το Μοσχοφίλερο, με την βοήθεια της υψηλής του οξύτητας και του χαμηλού αλκοολικού βαθμού, είναι ο αφρώδης οίνος. Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι πρώτες προσπάθειες παραγωγής αφρώδους κρασιού με την παραδοσιακή μέθοδο (η ίδια που παράγεται και η σαμπάνια) ξεκίνησαν το 1898 από τους αδελφούς Παπαγεωργιάδη των οποίων το κρασί απέσπασε στην παγκόσμια έκθεση του Παρισιού το 1900 αργυρό μετάλλιο, ασύλληπτη επιτυχία για την εποχή.
Σήμερα παράγονται πολύ αξιόλογα αφρώδη κρασιά στην Μαντινεία και μάλιστα με την ένδειξη ΠΟΠ και ενώ πωλούνται σε πολύ καλύτερη τιμή πλησιάζουν σε ποιότητα τις σαμπάνιες. Είναι κρασί που συνεχώς κερδίζει έδαφος στις προτιμήσεις των καταναλωτών και στην Ελλάδα και ενώ είναι ένα καταπληκτικό απεριτίφ μπορεί άψογα να συνοδεύσει φαγητό, θεωρείται μάλιστα κρασί πασπαρτού που στέκεται δίπλα και στα λεγόμενα «wine killer» φαγητά.
Υπάρχουν πολλά επισκέψιμα οινοποιεία στη Μαντινεία, θα προσπαθήσω να αναφέρω τα περισσότερα (ζητώ συγνώμη αν ξεχνώ κάποια) ξεκινώντας από το κτήμα Τσέλεπου, ένα καταπληκτικό οινοποιείο που θα σας δώσει την ευκαιρία να δείτε την παραγωγή και να δοκιμάσετε εκτός από τα σπουδαία ήσυχα κρασιά τους (λευκά και ερυθρά) αλλά και τα αφρώδη κρασιά που παράγονται με την παραδοσιακή μέθοδο πράγμα που δεν θα έχετε την δυνατότητα να δείτε παντού. Οι άνθρωποι του κτήματος θα σας εξηγήσουν την παραγωγή αφρώδους κρασιού που παράγεται όπως και η σαμπάνια (παραδοσιακή μέθοδος) μία διαδικασία πολύπλοκη αλλά συνάμα συναρπαστική.
Το οινοποιείο Τρουπή ένα επίσης πανέμορφο οινοποιείο με εξαιρετική δουλειά στο Μοσχοφίλερο, ιδιαίτερα κρασιά μετά από πολλούς πειραματισμούς αλλά και αξιόλογα ερυθρά.
Το Κτήμα Σπυρόπουλου από τις πρώτες προσπάθειες για ροζέ Μοσχοφίλερο αλλά και με παραγωγή αφρώδους κρασιού με την μέθοδο κλειστής δεξαμενής.
Το οινοποιείο Καλογρή με έμφαση στην βιολογική καλλιέργεια και οινοποίηση.
Τα οινοποιεία Μποσινάκη και Μορόπουλου και τα δύο εστιασμένα στο Μοσχοφίλερο έχοντας μόνο από δύο ετικέτες μία ΠΟΠ Μαντινεία και ένα ροζέ με πραγματικά εξαιρετικά αποτελέσματα και οι δύο. Το οινοποιείο Μπουτάρη (πρώην Καμπά) που πρώτο ασχολήθηκε με την ποικιλία στα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Και τα οινοποιεία Γιαννοπούλου, Παναγόπουλου, Καλογερόπουλου, Αυδή, Μικρό Κτήμα Μπόκολα και Αμπελοτεμάχιο 21, μικρά αλλά πολύ ενδιαφέροντα.
Η Μαντινεία λοιπόν μία περιοχή με πολύ κρασί, όμορφα οινοποιεία συνδυάζεται κάλλιστα με μία εκδρομή και στην υπόλοιπη ορεινή Αρκαδία που ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει ωραία τοπία, γραφικά χωριά, χιονοδρομικό κέντρο και πολλά ενδιαφέροντα αξιοθέατα.
Τελειώνοντας θα ήθελα να αναφερθώ στην εκδήλωση που οργάνωσε το Κτήμα Τσέλεπου με την βοήθεια της Οινογνωσίας για τους επαγγελματίες της εστίασης και όχι μόνο, η οποία εκτός από την γνωριμία του Κτήματος είχε και εκπαιδευτικό χαρακτήρα με δύο σεμινάρια.
Το πρώτο με θέμα το κρασί και τους κανόνες δημιουργίας μιας σωστής λίστας από τον εμπειρότατο κύριο Γιάννη Κουλελή και το δεύτερο η σωστή χρήση των ποτηριών και άλλων αξεσουάρ κρασιού από την εταιρία Ευτυχιάδης.
Τέλος έγινε γευσιγνωσία των ετικετών του Κτήματος με την καθοδήγηση του Άρη Τσέλεπου και του κυρίου Κουλελή στην οποία μεταξύ άλλων δοκιμάσαμε ένα Blanc de gris του 2017 που μας έδειξε ότι το Μοσχοφίλερο παλαιώνει και ένα Αυλοτόπι του 2004 από την ποικιλία Cabernet sauvignon που μας έδειξε την εξαιρέτικη δουλειά του Κτήματος και στα ερυθρά κρασιά. Πρέπει να αναφέρω την γλυκιά παρουσία της δεσποινίς Ανδριανής Τσέλεπου που συντόνιζε την όλη εκδήλωση και με λίγη αυστηρότητα όταν ήταν απαραίτητο ώστε να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα.
Στην εκδήλωση έδωσε το παρών και ο κυριος Γιάννης Τσέλεπος που όπως πάντα πληθωρικός έκανε εύστοχες παρεμβάσεις αλλά τόνισε και την σημασία του γαστρονομικού τουρισμού στην Πελοπόννησο. Δοκιμάσαμε εξαιρετικά εδέσματα που επιμελήθηκε το Villa Incognito με την συνοδεία κρασιών του Κτήματος. Μακάρι να δούμε ανάλογες δράσεις και από άλλα οινοποιεία.
Σας ευχαριστώ.
*WSET LΕVΕL3
Ακολουθήστε την Ενημέρωση Πελοποννήσου στη σελίδα μας στο Facebook
Στην ομάδα και στις ειδήσεις της Google News