Το πένθος αποτελεί μια φυσιολογική, αν και δύσκολη, αντίδραση στην απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου. Ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε το πένθος εξαρτάται από την ηλικία, την προσωπικότητα και την ιδιαιτερότητα της σχέσης με το πρόσωπο που «έφυγε». Καθώς οι ενήλικες και τα παιδιά έχουν διαφορετικές ανάγκες σε αυτή τη διαδικασία, είναι σημαντικό να προσεγγίσουμε το κάθε άτομο με ευαισθησία, ειλικρίνεια και σεβασμό.
Για τα παιδιά, το πένθος ενσωματώνεται στην καθημερινότητά τους μέσω του παιχνιδιού, της ζωγραφικής και άλλων δημιουργικών τρόπων. Αφήστε τα λοιπόν να εκφραστούν. Η αλήθεια είναι θεμελιώδης όταν μιλάμε σε παιδιά για το θάνατο. Οι πολύπλοκες εξηγήσεις ή οι αόριστες φράσεις, όπως «κοιμήθηκε», μπορεί να προκαλέσουν περισσότερη σύγχυση ή και φόβο. Η ειλικρίνεια είναι απαραίτητη· οι απλές φράσεις που περιγράφουν τον θάνατο ως τη μη -λειτουργία του σώματος βοηθούν τα παιδιά να αντιληφθούν την πραγματικότητα της κατάστασης. Ενθαρρύνετε τα να σας εμπιστεύονται την εσωτερική τους σύγχυση. Ωστόσο παίζουν ρόλο και οι πολιτισμικές διαφορές αλλά και οι αξίες κάθε οικογένειας. Για παράδειγμα, αλλιώς θα μιλήσει μια οικογένεια που πιστεύει στη μετά θάνατον ζωή, αλλιώς μια που δεν πιστεύει και αλλιώς μια που δεν θέλει να εκφράζει άποψη για αυτό το θέμα.
Η συμμετοχή των παιδιών στις τελετές πένθους, εφόσον είναι επιθυμητή και κατάλληλη για την ηλικία τους, μπορεί να βοηθήσει να νιώσουν μέρος της οικογένειας – ως – όλον. Αυτό προσφέρει μια αίσθηση σύνδεσης και κατανόησης της αλλαγής που συντελείται, καθώς και της αξίας της ζωής. Αυτό εξαρτάται όμως από την επιθυμία και τις αντοχές του παιδιού, καθώς και την ηλικία του.
Στους ενήλικες τα πράγματα είναι λίγο πιο πολύπλοκα. Το πένθος αποτελεί μια περίοδο βαθιάς συναισθηματικής έντασης, που συχνά συνοδεύεται από θλίψη, θυμό, νοσταλγία και αίσθημα αδιεξόδου. Πολλοί αναφέρουν ότι το βαρύτερο δεν ήταν η λύπη της παρούσας στιγμής, αλλά η φαντασίωση ότι η χαρά και η ευτυχία έχουν τελειώσει οριστικά. Αυτή η οπτική είναι συχνή, αλλά αποδεικνύεται παροδική. Η ζωή συνεχίζεται και καλεί το άτομο, όσο κι αν πενθεί, να ζήσει και να βιώσει ξανά τη ζωντάνια μέσα του. Η μόνη εξαίρεση είναι όταν μιλάμε για συμπτώματα κατάθλιψης, που θα εξεταστούν σε άλλο άρθρο.
Tο κλάμα και η έκφραση των συναισθημάτων μας είναι απόλυτα φυσιολογικά. Καταπίεση των συναισθημάτων μπορεί να οδηγήσει σε ψυχοσωματικές εκδηλώσεις και να επιβαρύνει τις διαπροσωπικές σχέσεις. Αντίθετα, το να δίνουμε χώρο στα συναισθήματα της θλίψης και του θυμού είναι θεραπευτικό. Έτσι, η ανάγκη μας να κλάψουμε, να θυμηθούμε όμορφες στιγμές με το πρόσωπο που χάσαμε, ή ακόμη και να γελάσουμε σε ανύποπτες στιγμές είναι ενδείξεις μιας υγιούς πορείας προς την αποδοχή.
Τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες, το πένθος είναι μια πορεία προς τη συμφιλίωση με τη ζωή μετά την απώλεια. Ο θάνατος δεν σημαίνει ότι η ζωή πλέον στερείται ομορφιάς ή αγάπης· αντιθέτως, μας καλεί να εκτιμήσουμε βαθύτερα την ίδια τη ζωή και να διαχειριστούμε αποτελεσματικότερα τους συμβολικούς θανάτους στη ζωή μας. Μέσα από το πένθος, η ανθρώπινη ψυχή αναζητά την επανασύνδεση με την ευτυχία και τη θέληση για ζωή.
Ψυχολόγος – Παν. Κρήτης (BSc)
Σχεσιακός Ψυχαναλυτικός – Ψυχοθεραπευτής (PgD)
τηλ: 697 971 4110 Ναυάρχου Κουντουριώτη 10, Ναύπλιο
Ακολουθήστε την Ενημέρωση Πελοποννήσου στο Facebook και στο Google News
Ειδήσεις από: Ναύπλιο – Άργος – Ερμιονίδα – Τρίπολη –Κορινθία – Αθλητικά – Άρθρα – Αποκλειστικές Έρευνες και Συνεντεύξεις.
