Παρουσίαση: Χριστόφορος Παπάζογλου*
Σε ένα πρόσφατο άρθρο της WSJ η κα. Peggy Noonan, πρώην στελεχος στην κυβέρνηση Ρέιγκαν και νυν αρθρογράφος της Wall Street Journal εξετάζει τα αίτια που οδήγησαν στην άνοδο του Donald Trump στην αμερικανική πολιτική σκηνή
Όταν διάβασα το άρθρο ήταν τόσο εμφανής και έντονη η συσχέτιση μεταξύ των δρώμενων της αμερικανικής πολιτικής σκηνής με την ελληνική ώστε θεώρησα ότι η δεδηλωμένη θέση της αρθρογράφου, η τόσο προφανής μεν αλλά όχι η τόσο κατανοητή κατ’ εμέ, θα πρέπει να εισακουστεί και από εμάς τους Έλληνες προκειμένου να συλλογιστούμε επί των επιχειρημάτων αυτής.
Η κα. Noonan θεωρεί ότι η αύξηση της δημοτικότητας του Donald Trump οφείλεται στη σταδιακή διαίρεση της κοινωνίας σε «Προστατευόμενους» – δηλαδή, οι άνθρωποι που ορίζουν τους κανόνες, επωφελούνται από αυτούς, ενώ οι αρνητικές συνέπειες των κανόνων αυτών δεν έχουν καμία επίδραση στις δικές τους ζωές – και στους «Απροστάτευτους»– που είναι οι άνθρωποι που δεν ορίζουν τους κανόνες και που καταλήγουν να σηκώνουν τα βάρη και τις επιπτώσεις των κανόνων και των κανονισμών που επιβάλλονται στην κοινωνία από τους Προστατευόμενους ή αλλιώς γνωστούς και ως «η ελίτ». Οι τελευταίοι – οι Απροστάτευτοι – επιτέλους κατάλαβαν το τι πράγματι συμβαίνει και έχουν πάψει πλέον να στηρίζουν τους Προστατευόμενους.
Θεωρώ ότι οφείλω να παραθέσω αυτούσια αντί να σας ενοχλήσω με την προσωπική μου ανάλυση ορισμένα βασικά αποσπάσματα του άρθρου τα οποία είναι ο κορμός και η καρδιά της διατριβής της κας Noonan, που εξηγούν με σαφήνεια γιατί φτάνει στα δεδηλωμένα συμπεράσματά της.
Θεωρώ ότι οι Απροστάτευτοι έχουν επίσης εγκέφαλο εν λειτουργία και μπορούν να αναλύσουν τα δρώμενα και να αποφανθούν, εάν πράγματι το επιθυμούν, για τις επιπτώσεις που φέρουν στην ζωή τους οι ιδέες, ιδεοληψίες και οι πειραματισμοί που επιβάλουν οι Προστατευόμενοι δια μέσου πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών κανονισμών – για τη βελτίωση της κοινωνίας, όπως αυτοί κηρύττουν.
Αποσπάσματα από το άρθρο WSJ «Trump και η άνοδος των Απροστάτευτων» http://www.wsj.com/articles/trump-and-the-rise-of-the-unprotected-1456448550
«…Υπάρχουν οι Προστατευόμενοι και οι Απροστάτευτοι.
Οι Προστατευόμενοι σχεδιάζουν και υλοποιούν Δημόσια Πολιτική.
Οι Απροστάτευτοι ζουν κάτω και υπό την επίδραση αυτής. Οι Απροστάτευτοι όμως αρχίζουν να αντιδρούν, δυναμικά.
Οι Προστατευόμενοι είναι αυτοί που τα κατάφεραν, Οι ασφαλείς, οι επιτυχημένοι – εκείνοι που έχουν εξουσία ή πρόσβαση σε αυτή. Προστατεύονται από το μεγαλύτερο μέρος της τραχύτητας αυτού του κόσμου και προστατεύονται επίσης από τον κόσμο που οι ίδιοι έχουν δημιουργήσει. Και πάλι όμως, αυτοί σχεδιάζουν την Δημόσια πολιτική και το κάνουν ήδη εδώ κάποιο χρονικό διάστημα».
«…Οι Προστατευόμενοι – είναι στοιχεία στην κυβέρνηση, την πολιτική και τα μέσα ενημέρωσης. Ζουν σε όμορφες γειτονιές που είναι ασφαλείς. Οι οικογένειές τους είναι λειτουργικές, τα παιδιά τους πηγαίνουν σε καλά σχολεία και έχουν χρήματα/αποταμιεύσεις. Όλα αυτά τα πράγματα τείνουν να τους απομονώνουν, ή παρέχουν ασπίδες από την κοινωνική πραγματικότητα. Μερικοί δε από αυτούς έχουν κυριολεκτικά τη δική τους ιδιωτική δύναμη/ στρατό ασφαλείας.
Επειδή προστατεύονται, αισθάνονται ότι μπορούν να κάνουν σχεδόν τα πάντα, να επιβάλουν κάθε «νέα κοινωνική πραγματικότητα» που σκέφτονται. Είναι δε απομονωμένοι από πολλές από τις συνέπειες των ιδίων των δικών τους αποφάσεων …..
Μπορείτε να δείτε αυτή δυναμική σε πολλούς τομείς. Στο Χόλυγουντ π.χ., εκεί όπου δημιουργούν τον σημερινό τραχύ πολιτισμό μας, είναι προσεκτικοί στο να προστατεύσουν τα παιδιά τους από αρνητικές συνέπειες αυτής της «Χολυγουντιανης κουλτούρας» …»
«…Και τα δύο κόμματα αρνήθηκαν να ελέγξουν τα σύνορα. Οι Ρεπουμπλικάνοι φοβούνταν να ονομάζονται ανελεύθεροι, ρατσιστές, να χάσουν μια δημογραφική κοινότητα για μια γενιά. Οι Δημοκρατικοί ήθελαν να διατηρήσουν το θέμα ζωντανό για να το χρησιμοποιήσουν ως μια σφήνα κατά των Ρεπουμπλικάνων και να εδραιωθούν ως ιδιοκτήτες της ψήφου των Ισπανόφωνων.
Πολλοί Αμερικανοί υπέστησαν, από την παράνομη μετανάστευση και τον αντίκτυπο της στις αγορές εργασίας, το οικονομικό κόστος, το έγκλημα, την έννοια ότι το κράτος δικαίου κατέρρεε. Αλλά οι Προστατευόμενοι τα πήγαν πολύ καλά – περισσότεροι εργαζόμενοι με χαμηλότερους μισθούς. Καμία επίδραση της παράνομης μετανάστευσης ήταν πιθανό να τους βλάψει προσωπικά. Ήταν καλό για τους Προστατευόμενους.
Αλλά οι Απροστάτευτοι παρακολουθούσαν και είδαν. Συνειδητοποίησαν ότι οι Προστατευόμενοι δεν ενδιαφερόντουσαν για αυτούς, και συνήγαγαν ότι δεν ενδιαφερόντουσαν ούτε καν και για τη χώρα. Έτσι τελικά, οι Απροστάτευτοι άρχισαν να πιστεύουν ότι δεν όφειλαν τίποτα στην νυν Άρχουσα τάξη, ούτε ότι τους οφείλουν πίστη και υποταγή. Ο κ.Trump προήλθε από αυτούς τους λόγους…»
«…Αυτό είναι ένα φοβερό χαρακτηριστικό της εποχής μας –κυβερνιώμαστε από Προστατευόμενους ανθρώπους που δεν φαίνεται να ενδιαφέρονται τόσο πολύ για τους Απροστάτευτους συμπολίτες τους. Και μια χώρα πραγματικά δεν μπορεί να συνεχίσει με αυτόν τον τρόπο.
Σε σοφές κυβερνήσεις η κορυφή είναι προσεκτική με τις πραγματικότητες της ζωής των απλών ανθρώπων, και προσεκτικοί σχετικά με τις ανησυχίες τους. Αυτό είναι πάνω-κάτω το πώς ήταν η Αμερική στο παρελθόν. Τότε δεν εφαίνετο να είναι τόση μεγάλη απόσταση μεταξύ της κορυφής και του πυθμένα. Τώρα φαίνεται ότι η στάση του άνω κοινωνικού ήμισυ είναι: είσαι μόνος σου, ακολούθησε το πρόγραμμα, μικρέ ρατσιστή. Κοινωνιολόγοι Φιλόσοφοι πάντα λένε ότι η κατώτερη τάξη πρέπει να αλλάξει τα ήθη της. Ίσως αυτή την φορά είναι η υπέρ-τάξη που πρέπει να επαν-ηθικοποιηθει…»
Ενώ τα συμπεράσματα που υποστηρίζει η κα. Noonan είναι λόγω των πεπραγμένων της τελευταίας 6ετιας τόσο πασιφανή ακόμη και στους αδαείς δεν απαντούν όμως στο Γιατί;
Γιατί φτάσαμε ως εδώ παρεμπιπτόντως;
Γιατί οι Προστατευόμενοι έχουν αυτές τις αντιλήψεις;
Γιατί συμπεριφέρονται κατά τέτοιο τρόπο;
(Στο δεύτερο μέρος του άρθρου, (θα δημοσιευθεί αύριο), καταγράφονται οι απαντήσεις στα «Γιατί» και παρουσιάζεται μια παράλληλη πορεία προς την ελληνική πραγματικότητα).
* Χριστοφόρος Παπάζογλου είναι το αρθρογραφικό ψευδώνυμο
ενός σημαντικού ελληνοαμερικανού επιστήμονα
που διαμένει στην Πελοπόννησο από το 2009
