Το φαινόμενο του ηγέτη είναι πανταχού παρόν στην κοινωνία και όχι μόνο στην πολιτική ζωή! Για ηγετική φυσιογνωμία γίνεται λόγος στις επιχειρήσεις, στον πολιτισμό, στον αθλητισμό, στο σχολείο, στις διαπροσωπικές σχέσεις. Αφορά την ίδια την ανθρώπινη φύση και κυρίως τις σχέσεις εξουσίας. Η μελέτη του ηγέτη γυρίζει πίσω στο χρόνο, μέχρι τον Αριστοτέλη!
Η παρατήρηση ενός ηγέτη είναι πάντα συναρπαστική και επίκαιρη γιατί ο κάθε αρχηγός έχει χτίσει το δικό του προφίλ. Η επιρροή που ασκεί είναι εμφανέστατη αρχικά στους συνεργάτες του. Οι αμερικάνικες σχολές διαχωρίζουν τις προσωπικές αρχηγικές ικανότητες «leadership skills» από τις «management skills» που μαθαίνονται σε ειδικά προγράμματα συμπεριφοράς για τις σχέσεις με τους άλλους. Ωστόσο, ο «ηγέτης» είναι μια ολόκληρη επιστήμη πλούσια και ανεξάντλητη!
Ο ηγέτης ξέρει και κρίνει μόνος του τη δύναμή του ή τις αδυναμίες του, ώστε τελικά να αλλάξει. Έχει το επικοινωνιακό χάρισμα να πείθει, να γοητεύει, να παρουσιάζει αξιόπιστη την «ιστορία» του, το ποιος είναι και τι κάνει. Η «ιστορία» του μοιάζει με αγιογραφία, η οποία όμως δεν ξεγελά εύκολα τον αναγνώστη. Σίγουρα δεν υπάρχουν τέλειοι ηγέτες. Αλλά συνήθως επιλέγονται όσοι φαίνεται να έχουν αποδεκτές ατέλειες.
Κι αν υποτεθεί ότι βρισκόμαστε σε μια θεατρική σκηνή, ο ηγέτης γράφει ο ίδιος το ρόλο του, τον σκηνοθετεί και τον ερμηνεύει κιόλας! Δεν είναι καθόλου εύκολος ρόλος, γιατί διευθύνει και καθοδηγεί ανθρώπους με τη δίκαιη του κρίση. Είναι υπεύθυνος για την άψογη οργάνωση του έργου του, την επιλογή των συνεργατών του. Προσηλώνεται στους στόχους του.
Ο χαρισματικός ηγέτης «διαβάζει» ανάγκες και τις ικανοποιεί. Σκέφτεται δημιουργικά. Κάνει στρατηγικό σχεδιασμό. Εκμεταλλεύεται ευκαιρίες. Δέχεται το διαφορετικό. Παροτρύνει τα άτομα να είναι ενεργά. Χτίζει σχέσεις ισοτιμίας και εμπιστοσύνης μαζί τους, με διάρκεια στο χρόνο. Το όραμά του στρέφεται στο μέλλον. Και συζητάει πάντα τα σχέδιά του πριν εφαρμοστούν.
Ένας αυθεντικός ηγέτης είναι ειλικρινής, έχει ενσυναίσθηση. Δείχνει έλεος. Υπηρετεί αξίες. Μένει πιστός στις απόψεις του. Είναι ρεαλιστής. Διαθέτει ευρύτητα πνεύματος.
Ό,τι είχε πει ο Αριστοτέλης για τον ηγέτη ισχύει και σήμερα. Ανάμεσα σε αυτά η φιλοσοφική και ψυχολογική του διάνοια είχε γράψει: «Μόνο αυτός που έχει εμπειρία μπορεί να κρίνει», «Ο επιτυχημένος ηγέτης είναι χαρούμενος και ικανοποιημένος με αυτό που κάνει».
*Φιλόλογος, Μεταπτυχιακό «Εκπαιδευτική Ψυχολογία» και Μεταπτυχιακό «Διδασκαλία της Ελληνικής ως Δεύτερης/Ξένης Γλώσσας»
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια, Ρητορική. Brunelle, É., Lauzon Marques, D., Lapalme, M. & Doucet, O. (2023). Quel style de leadership adopter lorsqu’on gère une crise à distance ?. Gestion, 48, 26-29.
Lapierre, L. (2008). Comprendre et raconter le leadership pour mieux l’assumer. Gestion, 33, 12-15. Maccoby, M. (2000). Narcissistic leaders. Harvard business review, 78(1), 69-77
Ακολουθήστε την Ενημέρωση Πελοποννήσου στη σελίδα μας στο Facebook
Στην ομάδα και στις ειδήσεις της Google News